نبشتہ کار: ڈاکٹر اللہ نذر بلوچ
رجانک: سرباز وپا
نوک آبادکاری ءِ بگیری ءَ جھد کنگ تھنا چونیں ھم مردم یا پارٹی یے نہ بلکیں نزور ءُ ایردستیں راج ءِ ھواریں پرز اِنت۔ من سرپد باں کہ ایردستی ءِ سانکلاں بندیں چونیں ھم راج ءِ ھمک مردم کہ آ کجام گوں پارٹی یا کارے ءَ بندوک بہ بیت آ ایردست اِنت ءُ چہ ایردستی ءَ آجوئی ءَ جھد کنگ آئی زمہ واری بیت۔ من ایردستی ءِ بگیری ءَ جھد ءَ نہ چاگردی پرک ءُ پیرانی منوگر آن ءُ نہ مرد ءُ جنین ءِ پرک ءُ درک ئے، من سرپد باں کہ راجی آجوئی جنگ ءَ مرد ءُ جنین یک وڑ ءَ ھوار بنت۔ گوستانک گوش ایت کہ وھدے راج مچی پارست ءَ وتی زمہ واریاں پیلو مہ کن اَنت گڑا مردمانی کرد نزور بیت۔ مردم ءُ راج ءِ سیادی پگری بنت، مردم راجاں توانمند کن اَنت ءُ راج مردماں مانایے دے اَنت۔ گوستانک ھمنچو دیم ءَ جنزاں کنت مردمانی کرد دیم ءَ آیاں بنت ءُ ھواریں توانے جوڑ بوان کنت۔
گوستگیں روچاں یک مردمے پنامے ءِ سر ءَ چہ وتی نبشتانک ءَ درمیانی بھرگ ءِ مسال ءَ دیگ ءُ گوں پارلیمانی سیاست ءُ پارلیمنٹ ءَ ڈن بزاں سلاہ بندیں آجوئی جنگ ءِ سپاھیانی کردار ءِ سر ءَ گپ جنگ ءَ اَت۔ من گوں آئی ھمے لوٹ ءَ کن آں کہ چوشیں بنگپانی سر ءَ تھنا زاتی بنیاد ءَ نہ بلکیں گوستانکی تجربہ ءُ لیکھی گپانی سر ءَ بوگ لوٹ ایت، چی ءَ کہ آجوئی جھد ءَ درمیانی تبک بہ بیت، جپاکش بہ بنت یا گھگیر کنوکیں جنگول ھر یکے ءِ وتی گوستانکی کرد ءُ ارزِشتے ھست، آیانی مان نیارگ راستیانی چیر دیگ اِنت۔
من سکا گوں شرپ ءَ گوشگ لوٹ آں کہ اگاں گوستانک ءِ تاکدیماں پچار ایں گڑا مارا جھان ءِ گرانکدریں زانوگر کارل مارکس ءِ مسال رس ایت۔ مارکس ءِ لیکہ ءِ جتا ءُ شریں وڑے ءَ پیش کنوکیں اپاناسنیپ ءِ کتاب ” مارکسی پلسپہ” ءِ نوکیں کانود ءُ مردم ءِ گوستانکی کرد ءِ سر ءَ نہ تھنا جوانیں وڑے ءَ گپ جتگ بلکیں آئی ارزِشت جوانیں وڑے ءَ سائنسی دروشم ءَ پیش کرتگ۔ ھمے وڑ ءَ ولادیمیر لینن ءِ کتاب ”قومی مسئلہ اور اس پر تنقیدی جائزہ”ءَ راجی جیڑہ ءِ بنھشت، آئی آجوئی ءُ ھکانی جوانیں وڑے ءَ گپ ھست اَنت۔ اے لیکھی مڈی مارا ھمے چیز ءَ پیش دار اَنت کہ مردم ءِ کرد گوستانک ءِ تہ ءَ شموشگ نہ بیت۔ راستی ھمیش اِنت کہ مردم ھم راج ءِ یکجھتی زرمبشت ءَ توانمند کن اَنت۔ بلوچ زرمبشت ءِ تہ ءَ ھمے راستی ساپ گندگ بیت کہ نودربر گلانی تہ ءَ کرد پیلو کنوکیں ورنا بہ بنت یا کوہ ءَ مڑوکیں سپاھی اے درسانی دیمونی ھواریں راجی زانشت ءَ گیش کن اَنت۔
اگاں زرمبشت ءَ ٹکی ءُ نوکیں تب ءَ بہ چار ئے گڑا لمپان پرولتاریہ ءِ بابت ءَ چے ھیال اِنت؟ مارکسی لبزانک ءِ اے بھرگانی جتائیں منانک دست کپ ایت۔ بلے گوستانک ءِ تجربہ ھمےگوش ایت کہ آیانی تہ ءَ یک مزنیں کچے ءَ آجوئی زرمبشتانی میان ءَ جوانیں کرد پیلو کرتگ۔ مئے آجوئی جنگ ءَ اے وڑیں ورنا ھست کہ آ ھما کھولانی مردم اَنت آیانی بازیں مردم شھید بیتگ اَنت ءُ مرچی ھم بازیں کچے ءَ مڑگ ءَ اَنت۔ اے وڑیں راستیانی مان نیارگ گوستانک ءِ تہ ءَ ناھکی یے زانگ بیت۔
منی مول کدی اے نہ اِنت کہ بلوچ آجوئی زرمبشت ءَ سوشلسٹ زرمبشتے بہ لیک آں، بلے یک گوستانکی نودربرے ءِ بستار ءَ من نوکیں کانود ءَ گوں آدگراں ھمگرنچ کنان ءُ چاران ءُ گوں سنگتاں ایشی سر ءَ گپ ءُ تران کن ایں۔ مئے آجوئی زرمبشت ءِ بنیاد گوں سیکولر، روشن ھیال ءُ انسان دوستی ءِ راھبنداں بندوک اِنت۔ مئے انچیں جھدے کہ دیمونی ءَ سریچ اِنت ءُ پہ جھان ءِ آدگہ ایردستیں راجاں یک مسالے جوڑ بیتگ۔ مئے جھد ءِ سان داں ھدے ءَ مئے ھمساھگیں راجانی سر ءَ کپ اَنت ءُ آیاں چہ ایشی آسر ءَ نپ رس ایت۔
منی ھیال ءَ چونیں ھم مردم، ٹولی یا گلے آجوئی جھد ءِ تہ ءَ وتی بھر ءَ ھوار کنگ ءَ اِنت ءُ آ راجی آجوئی لیکہ ءَ دیم ءَ برگ ءَ اِنت۔ گوستگیں بیست ءُ شش سالانی چہ نودربر سیاست ءَ بہ گر داں آجوئی ءِ سپاھی یے ءِ بستار ءَ منی زاتی تجربہ اِنت کہ آجوئی ءِ راہ ءَ دیمونی دیوکیں ھمک ھمبل گوستانک ءِ یک بھرے اِنت۔ بلے من پہ دل اے گپ ءَ من آں کہ یک راجے ءِ بستار ءَ مئے یک نزوری یے ھمیش اِنت ما وتی ھم سنگتانی جھل دور دیگ ءَ زوت کن ایں، چہ سروک ءِ ابرمی کیل ءُ گوستانکی کرد ءِ اوپار ءَ ودار کنگ ءَ ابید ایشی پندل سرپد بنت ءُ ھمے وڑ ءَ مئے اوپار ءِ کمی مئے ھواریں توان ءَ نزور کنت۔ اے رویشت چہ دژمن ءَ گیش وت پما تاوان بنت۔ اگاں راستے کہ ما داں آجوئی ءِ منزل ءَ سر بوگ لوٹ ایں گڑا مارا ھمے تنگ نزری یل کنگ لوٹ اَنت ُ وتی تہ ءَ یک مھکمیں ھم سنتی یے ودی کنگ لوٹ ایت۔ گوستانک چکاس اَنت ءُ ھما راجاں سوبین بنت کہ آ وتی تہ ءَ مھکم بنت، اوپار ءُ دیمونی دیگ ءِ توان ءَ ودی کن اَنت۔ اگاں گوستانک ءِ پارست ءَ بہ چار ایں گڑا تچک ءَ گوشت کن ایں کہ پہ سروکانی بابت ءَ مئے زرمبشت شریں وڑے ءَ جنزگ ءَ اِنت بلے لھتیں انچیں لوٹ اَنت کہ آیانی کمی مئے درسانی تہ ءَ ھست۔ پہ اے کمی ءِ ھلاس کنگ ءَ مارا وتی شرگداری کنگ ءُ وتی جست گرگ لوٹ ایت۔ اگاں ما آیاں پہ آشوبی دیمروئی ءَ یل بہ کن ایں گڑا بازیں سنگت ھمے گپ ءَ کنت کہ آشوب وت مٹی ءِ نام اِنت اے دیمروئی چہ کج ءَ اتکگ؟ راستی ھمیش اِنت کہ آشوب کد ءُ کیلیں چیزے نہ اِنت بلکیں یکشلیں دیمروئی ءِ کرد اِنت، ایشی ءِ تہ ءَ چہ ردیاں دربرگ ھژدری اِنت۔
اگاں ما گوستانک ءِ مزنیں آشوبی مردماں بہ چار ایں آ ھم چہ ردیاں پھک ءُ پلگار نہ اَنت۔ ماؤ زے تنگ ءِ دودمانی آشوب بہ بیت یا ڈاکٹر چے گویرا ءِ بولیویا ءَ ھندی سروکانی مان نیارگ، اے درس گوستانک ءِ درونت اَنت۔ بلے چہ ھمے ردیاں ابید ماؤ ءُ چے ءِ کرد بے مٹ اِنت چی ءَ کہ آیانی زندگی دیمونی، گھگیری ءُ انسان دوستی ءِ راستیں چیدگ اِنت۔ ڈاکٹر چے گویرا پہ جھان ءِ درسیں آشوبیاں یک گرانگدریں رھشونے ءُ پمن ھم بے کساس شرپدار اِنت۔ چوش کہ ھمک راج ءِ وتی جاور ءُ وتی زمینی راستی بنت۔ منی بگیری پہ چے گویرا ءِ چہ شرپداری ءِ کم کنگ ءَ نہ اِنت بلکیں وتی زرمبشت ءِ وتی سرڈگار ءِ راستیانی پارست ءَ سرپدی اِنت۔ اے پرک مارا ھمے چیز ءَ پیش دار ایت کہ چونیں ھم زرمبشتے وتی سرڈگار ءِ چاگردی ءُ گوستانکی راستیاں مان میار ایت گڑا آ جنجالانی آماچ بیت۔ پمشکا من چے گویرا ءِ شرپ ءَ کن آن ءُ وتی ھیال ءَ انچوش پیش کن آں کہ آ بلوچ راج ءِ جاورانی ھساب ءَ اِنت۔
گڈسر:
اے نبشتانک چونیں بھسے ءِ دراجکش کنگ یا چونیں ھم لیکھے ءِ منگ یا رد کنگ نہ اِنت، بلکیں یک آشوبی نودربرے ءِ بستار ءَ چہ وتی زاتی تجربہ ءُ چہ گوستانک ءَ در برتگیں لھتیں ھیال اَنت۔
