دو سنگت لھتیں یات

(میران پنّام ء نزر جان ءُ یاسین پنّام ء رؤپ)

نبشتہ کار: سنگت ولید بلوچ

من ءَ یات اِنت من گوں سنگتاں سپرے ءَ درکپت آں، ما اراده کتگ اَت شور ءَ رو اِیں سنگتانی گور ءَ نند ءُ نیادے کن اِیں۔ من ءُ کامریڈ نزام وت ءَ جاھے سر کُت، مارا چیزے مڈّی گون اَت۔ سنگتاں مارا سر کُت گڑا ما دیم ءِ سنگتانی ودار ءَ نشتگ اِت اِیں کہ نیم ساهت ءَ پد سنگتاں وت ءَ سر کُت۔ من اے سنگت نوک ڈیک دات اَنت ءُ پیش ءَ نہ دیستگ اَنت، گڑا سلام ءُ دْروت ءَ پد مڈّی ما سینکل ءَ لڈّ اِت اَنت۔ آ سنگتاں سے سینکل گون اَت درکپت اَنت۔
زمستان ءِ سارتیں بیگاھے اَت، من کہ همے سنگت ءِ پشت ءَ سوار اِتاں جست گپت، سنگت تئی کوڑ نام کئے اِنت ؟ سنگت ءَ گْوشت ”منی نام نزر اِنت، تئی کوڑ نام؟“ من سنگت ءِ پسّو دات ءُ گْوشت منی نام ولید اِنت۔

راه ءَ روان ءُ گپّ جنان، چوش کہ سنگت نزر جان یک وش تبیں ھمبلے اَت۔ ما روان اِت اِیں گڑا سنگتے ءِ سینکل پنچر بوت، انچو نزر ءَ توار دات ءُ گْوشت ” آ اِنت کہ ساچان ءَ پنچر کت۔“ ھمے دمان ءَ ساچان ءَ جواب دات ”هو یار! پنچرے بوت۔“
روچ برکت بوگ ءِ وهد اَت، سردی ءَ هم ایر داتگ اَت۔ گڑا نزر ءَ گْوشت ”جلدی پنچر ءَ گرگءَ درکپگی اِنت کہ دیر بیت“ گڑا ما ایرکپت اِیں ءُ ساچان ءَ سینکل جیک ءَ کُت۔ پنجر جت، تھاری آستہ آستہ وتی بانزلاں پچ کنان اَت۔ سردی سک باز بوگ ءَ اَت، نزر ءَ باز سردی بوگ ءَ اَت۔ نزر لاگریں سنگتے اَت، من گوشت نزر جان تو پُشت بو سینکل ءَ من زور آں کہ ترا سردی ءَ جتگ ءُ تو لرزینگ ءَ ئے، پہ کندگ گوشت ئے ”هو! شما ورنا اِت، ما نوں کماش بوتگ اِیں ھاھاھاھا۔“ ما درکپت اِیں هونک ساری ءُ باز تیز روگ ءَ اَت، نزر ءَ ھمد ءَ پد ءَ بچکندگ گوشت ”گندئے ورنایاں سردی هچ نہ کنت۔“

ما روان ءُ اوتاک سک دور اَت، گڑا نزر ءَ گْوشت: ”یار! جلدی برو هونک ءُ ساچان ءَ رسین کہ ایشاں گوشیں شپ ءَ همد ءَ دیم ءِ کوٹی ءَ داریں روگ نہ بیت، سک سرد ءُ دومی تهار اِنت۔“ گڑا ما جلدی شت هونک ساچان رسینتاں، نزر ءَ گوں هونک ءَ گوشت: ”شپ ءَ ھمد ءَ اے کوٹی ءَ داریں، سھب ءَ زندگی بوت گڑا درکپیں پہ اوتاک ءَ۔“
ما ھمد ءَ داشت، هونک ءُ ساچان شُت اَنت کُّکڑے زُرت ءُ اتک اَنت۔ ما آسے روک کت، هونک ءُ ساچان اتک اَنت ءُ کُکڑ اِش آؤرت۔ نزر جان ءَ پتک اَنت، دیوان ءُ مجلس، گپّ ءُ تران، گڑا نزر جان ءَ گوشت پتک اَنت ما وارت ءُ وپت اِیں۔ سھب بوت، ساز ءُ سامان برابر کرت ءُ درکپت اِیں۔ نزر من راه ءَ جست گپت کہ اوتاک ءِ سر بوگ ءَ باز ٹیم لگ اِیت؟ گوش اِیت ”دو گنٹہ لگ اِیت۔“

ما سپر کنان ءُ شور ءَ چاران روان، شور من نوک دیستگ اَت بلے من ءَ انچو سما بوگ ءَ اَت کہ منی کْوھنیں یاتے اِد ءَ بندوک اِنت۔ شور ءِ تچوکیں آپ، کسان کسانیں کوه گوشے من ءَ زانگ ءَ اِت اَنت۔ سارتیں گوات من ءَ شور ءِ شھیدانی یاتاں گیجگ ءَ اَت، آ شھید امیر الملک بہ بیت، میرین بہ بیت، کامریڈ سوالی ءُ نودان، یا ریھان ءُ گنجل گْوش ئے اے کوهانی تہ ءَ آیانی بچکندگانی آواز ھست۔ شور ءِ گندگ ءَ گوں من ءَ پداهی سلمان همل ءِ شیئر یات اتک۔

”شور ءِ دلبند گواهیں ما وتی سر داتگ“
من شور ءَ چاران، جیڑان داں اوتاک ءَ سر بوت اِیں اوتاک ءَ، سنگتاں مارا وش آتک کت۔ پد ءَ هال اهوال بوت۔ سنگتاں چاھے جوڑ کت، ما چاھے وارت ءُ همے اوتاک اَت۔ اِشی زمہ واری نزر ءَ گون اَت، گڑا منی زند ءِ نوکیں بھار شور ءَ نزر جان ءِ اوتاک ءَ بندات بوت۔ وهد انچو گْوزان من گوں برے سنگتے ءَ اِد ءَ گشت ءُ اُود ءَ گشت آں، گڑا یک روچے نزر جان ءَ گْوشت ولید تو رازک وت ءَ تیار کن اِت رویں سپرے ءَ۔
ما وت ءَ تیار کُت ءُ لاگ یکجاہ کرت اَنت۔ مڈّی مارا سر کنگی اَت، گڑا لاگانی لڈّگ ءَ پد من، نزر ءُ رازک درکپت اِیں۔ رازک مزاکی ءُ وش تبیں سنگتے اَت، مئے سپر دو روچ ءِ سپر اَت بلے اے سپر نزر ءُ رازک وڑیں سنگتاں گوں گْوش ئے زان ءَ دو گنٹہ ءِ سپر اَت۔ ما درکپت اِیں ءُ راه ءَ روان نزر جان من ءَ جاهانی نام ءَ گوشگ اَت اے پلان جاه ءُ اے پلان جاه اِنت۔ دگہ یک جاھے پیشی داشت، پوچ آپریشن ءَ اتکگ اَت ءُ دو روچ اِد ءَ داشت گڑا ما اتک ءُ راکٹ ءُ ترمل کُت۔ من جست گپت نزر جان چیزّے مردار بیت، گْوش اِیت: ”ھو! مئے هساب ءَ چار پنچ مردار بیتگ، پاکو ءَ وت هم دو منّ اِتگ بلے جنگ اِش نہ دات ءُ گیشتر تتک اَنت۔ پد ءَ همد ءَ مزنیں آپے ھست اَت، آپ ءِ تہ ءَ ماهیگ باز اَت۔ گڑا نزر ءَ من ءَ پیسر ءَ اوتاک ءَ جست گپتگ اَت کہ ”ولید اوژناگ زان ئے؟ ماهیگاں چہ آپ ءِ تہ ءَ کش اِت کن ئے؟“ من هما ٹیم ءَ گوشتگ ءَ تئی دُوا بہ بیت۔ نزر ءَ کہ همے آپ ءُ ماهیگ دیست اَنت هما گپ ءِ ترانگ ءَ کپت۔ من ءَ چار اِت ءُ گْوشت ئے ”ولید جان تو گپّے کرتگ ءَ ترا یات اِنت؟“ من گوشت کجام گپ؟ ” بزاں نوں تو وت ءَ ساده کتگ، تو نہ گوشت کہ اوژناگ زان آں۔“
من دیست آپ ءُ دیست سردی، من گوشت یار من زانتگ بلے بے هال کتگ۔ نزر ءُ رازک ءَ کندگے جت ءُ گْوشت ”نانانانا! ما گولیاں کُمب ءَ مان کن اِیں ءُ ماهیگ مر اَنت، ترا کشّگی اَنت۔“ من گوشت شر، گڑا گوشت ئے ”نہ یار! من وت کشّان اِش مزاک کنگ ءَ آں۔“ گڑا نزر جان ءَ گولی کُمب ءِ تہ ءَ دور دات اَنت، من ءُ رازک ءَ چاھے پر کُت۔ پد ءَ مارا کمو برنج گون اَت ءُ اے ھم پر کرت اَنت۔ چاران ساھتے ءَ پد نزر جان گوں ماھیگاں پیداک اِنت، وھدے رازک ءَ کسانیں ماهیگ دیست اَنت هما کہ چٹ کسان اِت اَنت گڑا کند اِت ءُ گوشت ئے ”من نہ زان آں نزر ترا گو ماهیگاں باز مھرھاست یا باز دژمنی، اے گونڈیں ماهیگ کُشگ بہ اَنت۔“ نزر جان ءَ گوشت ”اشاں گولی وت وارتگ اَنت، گڑا مر اَنت ناں۔“ کندگ ءِ جت ئے گڑا ما سک چڑینت، من ءُ رازک ءَ پد ءَ پہ مزاک گوشت ئے ”شما من زلیل ءَ کنگ ئے، شمارا دگہ برے گشت ءَ نیاراں گوں۔“

بس انچو مزاک ءُ گپاں مئے سپر آسر ءُ ما وتی جاه ءَ سر بوت اِیں، یک روچے نزر جان گپ جنگ ءَ اَت کہ ”من ءَ یار پہ رؤپ ءَ باز زهیر بیگ ءَ اِنت۔“ من جست گپت نزر جان روپ کئے اِنت؟ رؤپ من نہ دیستگ۔ گڑا نزر ءَ من ءَ گوشت ”رؤپ منی پل ءُ ساه اِنت۔“ من ءَ چہ موبائل ءَ اکسے پیشداشت ئے کہ ”رؤپ اِش اِنت، منی برات دابیں سنگت ئے۔“ گڑا من گْوشت انی کج ءَ شُتگ زان ءَ؟ گوشت ئے ”سپرے ءَ شتگ، نی بلے زوت کئیت۔“
وهد انچو گوزان اَت یک روچے من ءُ نزر جان، اوتاک ءِ دگہ سنگت کل نشتگ اِت اِیں، گپ ءُ دیوان، سنگتاں پلاں چیز ھست، پلاں چیز چوش اِنت، گڑا من هم همد ءَ گپے جت کہ کرنٹ والا ماهیگ ھست دریا ءَ، اے گپ ءِ جَنگ ءَ گوں من پشومان بوت آں۔ چوش کہ پہ راستی ھست، بلے اے گپ وهدے لشکر ءِ دپ ءَ کپت اشاں من ءَ بزگ کت۔ مدام من ءَ چیڑینت، نزر ءَ من ءَ مدام گوشت ”ولید همے کرنٹ والا ماھیگ چیزُکے لوٹاهین کہ اِد ءَ سولر ءِ کمی ھست، سنگتانی موبائل پاور بینک ءَ چارج نہ بنت۔ اگاں ماھیگ بیا اِنت مئے اے جیڑہ ھم گکش ءُ گیوار بیت۔“
من گوشت من ءَ توبہ اِنت نزر جان، من ءَ بل! گوشت ئے ”نہ“ انچو آسم ءَ توار جت۔ آسم ءَ درائینت ”نزر ءَ گْوشتگ ولید ءَ سولرانی جیڑه گیش ءُ گیوار کتگ، کرنٹ والا ماھیگ کار اِیت گڑا موبائل ، پاور بینک کل چارج ءَ پُر بنت۔“
من پہ کندگ گوشت یار آسم جان من چو نہ گوشتگ، گڑا آسم ءَ گوشت ” چو نزر ترا تنگ کنت، نزر ءِ کسہ ءَ ترا بہ گوش آں۔“ من گوشت هو یار! اشی ءَ من ءَ بزگ کتگ۔ آسم ءَ گوشت ”نزر ءَ گوشتگ کولواه ءَ یک جاھے ھست اُود ءَ مُشک سک مزن اَنت، پس ءِ کچیں مُشک اَنت۔“
من جت کندگے کل سنگتاں کند اِت۔ من نزر ءَ کہ اے ھبر گوشت، گوشگ ءَ لگ اِت ”نا! من چو نہ گوشتگ۔“ پد ءَ من گوشت من زاناں کہ تو کجا چو گوشتگ، آ ماهیگ موبائلاں چارج کن اَنت پد ءَ درستیں اوتاک کندگ ءَ اَت۔ پد ءَ من درّائینت ءُ گوشت آسم جان لاگ ءِ زلورت نہ اِنت، نزر جان وت هما کولواه ءِ مُشکاں کار اِیت۔ بار اِش لڈّیں، وهد انچو گوں کندگ ءُ مزاک گوزان اَت کہ من وتی زند ءِ دو ماه ماں شور ءَ گْوازینیت اشاں من هجبر بے هال نہ باں۔ منی زند ءِ وشتریں روچ اَنت، گڑا یک روچے ما نشتگ اِیں چار پنچ سنگت کئیت نزر جان ءِ دیم ءَ یک رُژناهی یے سھرا ءُ باز گل بیت۔ چاراں داں سنگتانی تہ ءَ رؤف جان گون اِنت، گڑا ما سنگتاں وش اتک کن اِیں۔ هال اهوال بیت، پد ءَ نزر جان گوش اِیت ”اِش اِنت رؤپ جان! ولید من مدام نام گپتگ گوں تو۔“
رؤپ ءَ وتی مید ءُ ریش درست کسان کتگ اِت اَنت، رؤپ جان ءَ گوں من دیوان کت۔ رؤپ جان براهوئی زبان ءِ تہ ءَ گپ جنت۔ آ بلوچی کنگ ءَ زبر نہ اِنت۔ وهدے بلوچی کت ئے من سک کند اِت، یار اے چونیں بلوچی یے رؤپ جان گوشت۔ گڑا آئی ءَ گوشت ”منی بلوچی ھمیش اَنت۔“
پد ءَ من کندگے جت ءُ رؤپ ءَ هم کندگے جت، رؤپ مھروانیں سنگتے ءُ گیشتر ھاموش اَت۔ مدام کار ءِ کنگ ءَ اَت۔ یک روچے سنگتاں شور ءُ سلاہ کُت کہ یک جاھے بنجلءَ ھست آئی ءَ کبزه کنیں، نزر جان ءُ رؤپ ءَ زمہ وار اِتاں اشاں همے جاگہ چار اِت۔ سنگتاں تیاری بندات کُت ءُ من چہ شور ءَ درکپت آں، منی دل ءَ هچ نہ اَت کہ شور ءَ ءُ شور ءِ سنگتاں یل بہ کن آں، بلے جنگ مردم ءَ هور هم کنت دور هم کنت۔ من دگہ نیمگے سپرے ءَ درکپت آں۔ دو روچ ءَ پد من وتی جاه ءَ سر بوت آں، من مدام سنگتانی نمبر چار اِت بلے کس رینج ءَ نہ اَت۔ من زانت لشکر گوں تیاری ءَ دزگٹّ اَنت، چار پنچ روچ گْوست گڑا من سھب ءَ پاد اتک آں ءُ نیوزے دیست کہ سنگتاں ھاران ءَ لیویز تھانہ ءِ مڈّی برتگ اَنت۔ پوج ءِ بنجل ءِ سر ءَ اُرش کتگ، گڑا من زانت سنگت دوشی شتگ اَنت۔ من نیوز ءَ چاران نیوز ءَ اتکگ ءَ لشکر ءَ کیمپ کبزه کتگ ءُ بازیں پوجی یے مردار بیتگ، گڑا نہ زاناں چی ءَ منی دل بے تاهیر اَت۔ گوش ئے چیزّے بیتگ، من چاراں سنگت هم لین ءَ کس نیست۔ من چٹ جیڑگانی تہ ءَ گار بوت آں، باریں مئے سنگت چون اَنت۔ گڑا آسم جان لین ءَ اتک منی چمّاں رژناهی یے آؤرت، من جلدی جلدی آسم ءَ توار بندے دیم دات۔ آسم جان وش ءُ جوڈ ئے، سنگتانی هالاں کن درست پہ سلامتی درکپتگ اَنت، جلدی من ءَ هال دئے؟ آسم ءَ جواب دات من هم سپرے ءَ آں، بلے من هال گپتگ سنگت کل پہ وش ءُ سلامتی درکپتگ اَنت۔
بلے! آسم ءِ آواز دگہ وڑ اَت، گْوش ئے چیزے چہ من چیر دیگ ءَ اَت، من پد ءَ جست گپت گوشت ئے کل پہ وش ءُ سلامتی درکپتگ اَنت۔ منی گور ءَ نزر جان ءِ نمبر نیست اَت، منی نوکیں موبائل ءُ نوکیں نمبر، پمیشکا نزر جان ءِ نمبر اَچ منی گور ءَ شتگ اَت۔ من آسم ءِ گورا میسج دات ءُ گوشت نزر جان ءِ نمبر ءَ دیم دئے، همود ءَ من هالے گراں، گڑا منی میسج ءِ چارگ ءَ پد آسم جان ھاموش بوت۔ نہ میسج کنت نہ توار بند دیم دنت، پد ءَ دمانے ءَ رند یک اکسے پہ من دیم دات ئے۔ من وهدے اے اکس دیست گوش ئے زمین چہ منی پادانی چیر ءَ دراتک، آزمان منی سر ءَ کپت۔ من نہ زانت چے بیتگ ءُ من کج ءَ آں، بہ گندئے آ وهد ءَ من شریں وڑے نبشتہ کت، مہ کناں، بلے من ءُ منی دل سرپد اِنت کہ چو بوتگ۔
اکس نزر ءُ رؤپ جان ئیگ اِت اَنت، آیانی هون زمین ءَ تالان اِت اَنت۔ رؤپ جان ءِ سر نزر جان ءِ سینگ ءِ سر ءَ ایر ءُ آئی ءِ سر ماتیں زمین ءِ کُٹ ءَ ایر اَت۔ من موبائل ایر ءُ سگریٹے روک کُرت، نوں جیڑگانی تہ ءَ کپت آں۔ یار چو بوت پرچا؟ من چہ رؤپ ءُ نزر جان ءَ پیسر نہ شت آں، من اے روچ نہ دیستگ اَت۔ نی کئے من ءَ چیڑینیت کہ تئی کرنٹ والا ماهیگ کدی کاینت؟ نی من کیا گشاں تو چشیں بلوچی هدایا چار مکن نی من کے ءَ گوشاں تئی کولواه والا مُشک کدی کاینت؟ بار اے لڈ اِت اَنت؟ شما پرچا مارا یل کُت؟ شما پرچا شور ءِ گراؤنڈ ابیتک کُت؟ شمئے وڑیں سنگت زند ءَ هوار شهیدی ءَ پد هم هوار، واکی شما کَٹ اِت سنگتی، بلے مئے چے هال بیت شما نہ جیڑ اِت؟ من زاناں هما ٹیم ءَ کہ شمئے هونانی ترمپ نوشکی ءِ دلبند ءِ سر ءَ کپتگ اَنت نوشکی ءَ شمارا گوں ھلو ھالواں نازینتگ، باگی ٹیڑ چہ همود ءَ شمارا چارگ ءَ اَت، بَڈّو ڈور انگت شمئے راهچار اِنت، شور ءِ دلبند پد ءَ دردیگ بیت۔
بس چے کن اِیں اے راھے پہ روگ ءَ اِنت، اِد ءَ هما سوبین بیت کہ شھید بیت۔ زندگیں انسان هچ زانگ نہ بیت، بہ گندئے باندا شمئے جاگہ ءَ شمئے زمہ داریاں دگہ سنگتے پورا کنت، بلے شمئے کنڈ ءِ پر بیگ ءَ وهد جنت۔ ھر سنگت وتی جاه ءَ، کسے بہ گندئے کسے ءِ زمہ داریاں داشت کنت، بلے آیانی جاه ءَ گپت نہ کنت۔ پرچا کہ ھر پُل ءِ بوه ءُ رنگ جتا جتا اِنت۔ بس چہ واجہ هدا ءَ ارز اِنت کہ مارا چہ سنگتاں پیش کن، نوں مارا دگہ سنگتانی گمانی برداشت کنگ ءِ ھاٹیگ نیست۔