ھمے ڈول ءَ برتانیا ءِ باریگ ءَ سری مزنیں جنگ (جنگ عظیم) ءِ وھد ءَ روکپتی بلوچستان ءَ بلوچ ٹک ءُ بولکاں گوں جرمنی ءُ ترکی ءِ پلہ مرزی ءَ برتانیا ءِ بگیری ءَ جنگ بندات کرت تہ مزنیں مدتے ءَ اے جنگ برجاہ اَت ءُ برتانیہ ءَ سک ناگیگ بوت، گڑا جنرل ڈائر دیم دیگ بوت۔ چوش کہ بلوچ ٹک مھمودزھی، گمشادزھی، یارمھمدزھی، اے ٹکّانی سردار جتا جتا بوتگ اَنت بلے ایشانی سروکی گل بی بی ءَ کرتگ۔ اے زال ءِ لوگواجہ وتی ٹک ءِ سردار اَت، بلے لشکر ءِ کمان گل بی بی ءِ دست ءَ اَت۔ (ڈائر 1984)۔
مروچی ھم بلوچ زالبول سرپد اَنت کہ بلوچ چاگِرد ءِ تہ ءَ زالبولانی ارززشت ھم سنگ ءُ برابر اِنت، بلکیں اے ھم زان اَنت کہ جنینانی ارزشت گیشتر اِنت چہ مردین ءَ، ءُ بلوچ چاگرد ءِ تہ ءَ ترا کم چہ کم اے درگت ءَ ھچ وڑیں کم گندی (تنگ نظری) گِندگ نہ بیت۔
چوش کہ جھان ءِ تہ ءَ ھمک راجی جزانی تہ ءَ زالبُول مزنیں کچّے ءَ گوں جھد ءَ ھمگْرنچ بوتگ اَنت۔ پہ درور پلستین ءَ لیلا ھالِد (لیلا خالد)، الجزائر ءَ جمیلہ الجزائری، ھِندوستان ءَ اندرا گاندی ءُ سونیا گاندی، کردستان ءَ سیمرم، بلوچستان ءَ بانک کریمہ۔
ھمے رنگ ءَ کماش ھیر بکش مری ءَ راجی جُنز ءِ بن ھشت ایر کرتگ ءُ واجہ گلام مھمد ءَ سیاست ءِ اَھد گیشینتگ ءُ جھد مردمانی تہ ءَ آؤرتگ۔ کریمہ ءَ ھمے راہ ءَ پند دبر اِت، راجی ڈبہ پیلو کرت ءُ سیاسی گھگیری ءِ چراگے بوت۔
بلوچ سْیاسی بن دپتر ءِ تہ ءَ راجی جز ءِ درگت ءَ زالبولانی کرد ءَ اگاں ما بہ چار ایں، تہ کریمہ مارا ھما وھد ءَ گِندگ ءَ کیئت کہ آ زمانگ ءَ جز ءِ تہ ءَ زالبول مارا آ کچ ءَ گِندگ ءَ نیئت۔ بانک 2005 ءَ سیاست ءَبندات کرت، آ 2005 ءَ بی ایس آزاد ءِ زالبول ونگ ءِ سروک گچین کنگ بوت ماں تمپ ءَ، مروچی بانک ءِ جُھدانی برورد اِنت کہ زالبول لیڈنگ پوزیشن ءَ گندگ بہ اَنت۔ مروچی بانک پہ ھرچ کسان ءُ مزن ءَ انسپائریشنے جوڑ بوتگ، بیست ءُ دو سالی ئیں کریمہ 2008 ءَ جونئیر وائس چیئرپرسن گچین کنگ بوت۔ 2009 ءَ وھدے بی ایس او آزاد ءِ سینئر وائس چیئرپرسن زاکر مجید بیگواہ کنگ بوت، گُڑا 2012 ءَ بی ایس او ءِ راجمان پتر ءَ پد بانک سینئر وائس چیئرپرسن گچین کنگ بوت ءُ دیم ءَ اتک۔
درد ءُ تورِشتانی اے کُنٹگ چکاریں پند برجاہ بوت ، 2013 ءَ بی ایس آزاد ءِ سکریٹری جنرل رزا جھانگیر پنام ء شے مرید ماں کیچ آپسر ءَ بی این ایم ءِ دمگی راھشون امداد بجیر ءِ ھمرائی ءَ شھید کنگ بوت۔ سپر برجاہ اَت کہ بی ایس او آزاد ءِ کماش زاھد ھم چہ شال ءَ بیگواہ کنگ بوت۔
ھمے رنگ ءَ بانک ءِ لیکھی سنگتانی جنگ ءُ کشگ، زِندانی کنگ گوں تْرندی ءَ برجاہ بیت، بلے اے جاورانی تہ ءَ ھم بانک مارا نزوری ءِ جاہ ءَ تمرد ءُ مگیمی ءَ گِندگ بوت ءُ سری بلوچ زالبول اَت کہ نودربر گل ءِ چئیر پرسن گچین کنگ بوت ءُ بلوچ راج ءِ تہ ءَ راھشونے ءِ بستار ءَ سھرا، زانگ ءُ پجارگ بوت۔
دو ھزار شانزدہ (2016) ءَ بی بی سی ءَ وتی سد (100) جھانی سانمندیں (بااثریں) زالبولانی جار ءَ جت تہ اے لڑ ءِ تہ ءَ بانک ھم ھوار اَت۔
کماش ھیر بکش مری ءَ بانک ءَ را گْوشتگ :’’ تو جنگ ءِ پشتپد ئے۔‘‘ بانک بلوچ زْرمبشت ءِ تہ ءَ ھما مردمانی سْرپ ءَ ھوار بوتگ کہ آ ھر وھد ءَ ریاستی زُوراکیانی دیمپان بوتگ اَنت، بلے پہ جنگ ءَ سیاسی میدان ءَ نوکیں رنگے ءِ دیگ ءَ پیسر ءُ آ زوت شھید کنگ بوت۔ بانک 20 دسمبر 2020 ءَ زور بیگواہ کنگ بوت ءُ 21 دسمبر ءَ چہ کینیڈا ءِ شھر ٹورنٹو ءَ آئی ءِ کنٹ دست کپت۔ 25 جنوری 2021 ءَ وتی مادریں ڈیھ بلوچستان ءُ ھنکین تمپ ءَ زمین ءِ باھوٹ کنگ بوت۔
انچوش کہ 2000 ءَ پد وھدے زرمبشتے چِست بوت، گُڑا تانسریں بلوچستان ءَ اے زْرمبشت نوکیں بامے، امیت ءُ جڑکوکیں رژنے بوت۔ بلوچستان ءِ گیشتریں ھند ءُ دمگ ءِ مردم اے جز ءَ ھوار بوت اَت ءُ گوں زوراک ءَ چوش شپچراگ ءَ جنگ اش کرت، بلے ریاست چہ بلوچ ءِ اے کچ ءَ پاد آیگ ءَ سک بیوار بوت۔ پمیشکا آئی ءَ پہ بلوچ بے توار کنگ ءَ نوک نوکیں شوندات ٹاھینت، وھدے نوکیں شوندات کہ دیم ءَ آرگ بوت اَنت ، آئی ءِ تہ ءَ آ جنگ ءُ کشگ ءِ سلاہ ءُ شور بوت۔ اے شور ءِ بندات چہ واجہ گلام مھمد، لالا منیر ءُ چہ شیر مھمد ءَ بوت۔ ھرکس ءَ کہ ’’ زندگ بات ءُ مردگ بات ‘‘ ءِ اوگام ءَ جت یا کہ ناراھیانی بگیر ءَ توار چِست کرت آ درستانی جون مارا ماں کوہ ءُ گیاباناں دست کپت اَنت، ءُ ریاست ءَ بلوچ جز ءِ سر ءَ کریک ڈاؤنے بندات کرت، ءُ بازیں گلانی راھشون جنگ بوت اَنت ءُ گلانی سر ءَ پابندی جنگ بوت۔ بلوچ جز ءِ اے ھما پدانک ءُ نوبت اَت کہ بلوچ زْرمبشت وتی نامداری ءِ پدیانکاں سر اَت، بازیں مردُمانی جنگ ءُ کشگ ءَ رند، ھما سیاسی کارکن ءُ باسکانی لوگ ءِ مردمانی کنت ءِ دست کپگ ءَ رند انگت بلوچ گل ءُبلوچ راھشوناں وتارا مگیم داشت۔
تُربَت ءَ گڈی وھد ءَ کہ روانکے بانک کریمہ ءِ سروکی ءَ کشگ بوت، آئی ءِ تہ مردماں مزنیں کچے ءَ بھر زورت ءُ ریاستی زوراکی ءِ دیم ءَ اوشتات اَنت بلے 2013 ءَ پد انچیں باریگے بلوچ ءِ چاگرد ءَ اتک کہ تُرس ءُ ساھارے، بیم ءُ بیھارے ھر پلو ءَ شنگ ءُ تالان کنگ بوت۔ اے وھد ءَ ریاست ءَ ھمک روچ بلوچ ورناھانی جون دور دات اَنت، گڑا بے تواری یے گِندگ بوت، پد ءَ بلوچستان یا تربت ءِ تہ ءَ 2013 ءَ پد مزنیں مچی گندگ نہ بوت۔ چوش نہ اِنت کہ ھچ نہ بوتگ، کسان کسانیں سر ءُ پر الم بوتگ، بلے آ ترس ءُ بیم ءَ انچو بلوچ ءِ دل ءُ مجگانی تہ ءَ جاہ کرتگ اَت کہ دانکہ منی لوگ ءَ کسے بیگواہ نہ بوتگ یا کہ کسے ءِ جون دست نہ کپتگ تہ ما در نہ کپتگ ایں۔ ریاست پہ بلوچ ءِ بے توار کنگ، بلوچ ءِ بھر ءُ بانگ کنگ ءَ وڑ وڑیں پندل ساز اِیت۔ برے بلوچ ءَ مزھب ءِ نام ءَ بھر ءُ بانگ کنت، برے زبان ءُ نام ءِ سر ءَ بھر ءُ ونڈ کنت، بلے وھد ھر وھد ءَ یک ھِساب ءَ نہ اوشت ایت ءُ وتی رنگ ءُ دْروشم ءَ مٹّ کنت، پمیشکا پہ ریاست ءِ زلم ءُ زوراکیانی دارگ ءَ بلوچ ھم گوں وتی جکسوکیں توار ءَ دیم ءَ کیئت ءُ ھر مشکل ءُ سکی ءِ دیم ءَ چو کوہ ءَ میلانک بیت۔
-روان اِنت-
