اولی بھر:
نبشتہ کار: سرباز وپاؔ
جاہ ءِ آھو ( جھاؤ) ءِ کَلّیں پری ءُ زیرکانی ءِ میان ءَ ڈل دیم ءَ یک شپانکے ءِ گس ءَ ودی بوتگیں بچّ ءِ سر ءَ کسی گُمان نہ اَت کہ آ اے وڑیں یک باسما ءُ بے درویں کارستے جوڑ بیت۔ چی ءَ کہ مئے پدمنتگیں چاگرد ءِ تہ ءَ مردم کرد ءِ بنیاد ءَ چارگ نہ بیت، بلکیں آ چہ پُشت، پت ءُ پیرُکانی کارپداں چارگ بیت۔
اے بابت ءَ یک نامداریں کولے ھست کہ ”داد ھما مرد بکش اَنت کہ آیانی پت ءُ پیروکاں بکش اِتگ۔“
پہ جنگانی بابت ءَ ھمے گپ مدام گْوشگ بوتگ کہ جنگ ھما مردم کنت کہ آئی پت ءُ پیرُکاں جنگ کرتگ۔ اگاں مردم اے پیمیں کولاں پدمنتگی، وتساچ یا نا پوئی ھم بہ گْوش اِیت راست بوت کنت۔ چی ءَ کہ انسان گوں مھکمیں ارداہ، ستک ءُ دل بہ لوٹ اِیت آ یک کسانیں وھدے ءِ میان ءَ انچیں کردے پیلو کنت چہ آئی کرد ءَ سرجمیں چاگرد ھم ھیران بوت کنت، اگاں یک نامداریں انسانے وت ءَ زوال ءِ نیمگ ءَ تیلانک بہ دنت گڑا آ کسانیں وھدے ءَ انچو جھل کپ اِیت کہ چاگرد ءَ بل، بلکیں آئی ءَ کھول ھم وتی کنگ ءَ ملامت بیت۔
چہ ھمے چاگردی پدمنتگی ءَ بنی آدم ءِ سر ءَ ستک ھلاس بوتگ ءُ مردماں ھمے گپ جتگ کہ شپانک ءِ زھگ شپانکے بیت، دِھکان ءِ زھگ دِھکانے بیت، دار کار ءِ زھگ دار کارے بیت بزاں پس ھما کار ءَ کنت گڑا ھمک وھد ءَ زھگ وتی پت ءُ پیرُکانی رندگیری ءَ کن اَنت۔
بلے! مرچیگیں آشوب ءَ اے کوھنیں ربیت درس مٹ کرتگ اَنت ءُ ھمے پیشداشتگ کہ ھمک چیز پاکیں ھاوند یا بھت ءُ تالہ ءِ سر ءَ بندوک نہ اِنت، اگاں انسان گوں ستکیں دل ءَ بہ لوٹ اِیت آ وت ءَ زوت مٹ کرت ءُ جْوانیں کردے در آرت کنت۔ انچوش کہ من وتی یک شئیرے ءِ بندے ءَ گوشتگ اَت۔
بھت ءُ نسیب ءَ جند ءِ دست ءَ کار گر اَنت
کرد ءِ واھُند پہ مڑاہ ءُ شان ءَ زندگ بنت
بہ گندے اے بیست ءُ یکمی کرن پہ بلوچ ءَ سکا گْران ءُ جنجال اِنت، بلے اے وھد ءَ بلوچ ھمے رنجانی میان ءَ گوں وتی ھید ءُ ھوناں یک گْوستانکے نبیسگ ءَ اِنت۔ اے دھر ءَ ھمک بلوچ زھگ ءَ را یک انچیں مارشت، زانت ءُ بودناکی یے بکش اِتگ بلکیں آ پیمیں زانشت چہ یونیورسٹی ءَ ھم کس در برت نہ کنت۔
منی مھروان ءُ شرپمندیں وانوکاں!
من وتی اے نبشتانک ءِ تہ ءَ شمارا گوں یک انچیں راجی سرمچنڈ ءُ کارستے ءَ آشنا کنگ لوٹ آں کہ آ پہ مئے وڑیں مردماں توکل، سکین ءُ دلبڈی یے۔ آ پہ ما ھمے گپّ ءِ درور (مسال) اِنت کہ انسان اے جھان ءِ تہ ءَ ھرچی بہ لوٹ اِیت کرت کنت۔
آ راجی بامرد شھید اللہ بشک آجز پنّام ء بشام بلوچ اِنت کہ آ سازگر یاکوب نامیں مردمے ءِ گس ءَ ودی بوتگ۔ سازگر یاکوب بلوچ وتی ھند ءَ سکا نامداریں سازگرے کہ آئی ءَ چہ وتی نل ءِ توار ءَ چاگرد وشنود کرتگ۔ سانگ ءُ آروسانی ساز ءَ نہ زاناں، بلے آئی نل ءِ توار ءَ اے کرامات بوتگ کہ گوں دردیگیں سُر ءَ آئی ءَ شیک مست کُرتگ ءُ دمال داتگ اَنت۔
شھید اللہ بشک آجز وھدے کہ 1988 یا 1989 ءَ سازرگر یاکوب ءِ گس ءَ ودی بیت، گڑا ھمے نل ءِ توار ءِ ساھگ ءَ ساہ کش اِیت ءُ مزن بوان بیت۔ آ چو پس ءِ وڑ ءَ نل ءِ جَنَگ ءُ ساز ءَ بلد نہ بیت، بلے گوں ساز ءَ ھمگرنچیں دمبورگ ءَ سنگتی کنت۔
شھید اللہ بشک ءِ گْوشگ اَت کہ: ”من ءَ کسانی ءَ کمو پہ وانگ ءَ دل ءَ ھُبّے بوتگ ءُ من داں کچ ءُ پکا ءَ کورک ءَ ونتگ، گڑا من ءَ پس ءَ گْوشتگ کہ تو اِد ءَ ھچ ڈاکٹر ءُ ماسٹر نہ بہ ئے، گھتر ھمیش اِنت کہ بیا منی پسانی شوانگ بو یا ڈگارانی سر ءَ زمینداری بہ کن۔ آ وھد ءَ من ءَ گوں وانگ ءَ سکا مزنیں مھر نہ بوتگ ءُ پہ وانگ ءَ منی ارادہ مھکم نہ بوتگ کہ من وتی پس ءَ زور بہ دیاں کہ ابّا من وان آں، من چہ ھمے کسانیں لوٹ ءَ یکدم رازیگ بوتگ آں ءُ وتی وانگ پہ مدامی یل داتگ۔“
چوش کہ چہ شھر ءِ نسبت ءَ کوہ ءُ کوچگی زھگ چہ باز کسانی ءَ گوں کاراں بندوک بنت۔ اگاں مردم بہ چار اِیت کہ کسانیں زھگ گیشتر رمگانی شوانگ یا کہ ڈگارانی سر ءَ کشارانی پانگ اَنت۔ اللہ بشک ھمے پیم ءَ وتی ماس ءُ پسانی اولی زھگ بیت، گڑا ھمک وھد ءَ گوں کاراں پس ءِ ھمراہ بیت ءُ ھمک کار ءَ پس ءِ دست ءَ سُبک کنگ لوٹ اِیت۔
بہ کول ء شھید اللہ بشک کہ من چہ وانگ ءَ زبھر بوتگ آں گڑا من چہ آدگہ کاراں بے اُوست بوتگ آں، منی زھن ءُ ھیال گوں وتی پس ءُ مال یا ڈگارانی نیمگ ءَ بوتگ۔ پھنات ءَ دگہ بڈّ ءُ مزدوری کم گیشتر وھد وتی جند ءِ پس ءُ مال ءُ ڈگارانی سر ءَ داتگ۔
من آ وھد ءَ اے گُمان نہ کرتگ کہ من دیم ءَ راجی جھدکارے باں، شائرے باں ءُ وانگ ءُ نبشتہ کنگ زان آں، من ھمے گپ ءِ سر ءَ دلجم بوتگ آں کہ منی وانگ ءُ دربرگ ءِ وھد زوال بوتگ نوں داں زندگاں رمگ ءَ بہ چاریناں یا ھمے ڈگارانی سر ءَ گوں گوکاں کار بہ کن آں۔ بس منی زھن ھمد ءَ بندوک بوتگ کہ منی زندگی نوں ھمیش اِنت، من ءَ دیم ءَ ھمے داب ءَ جُنزگ لوٹ اِیت۔
2008 ءُ 2009 ءَ پد من آشوب ءِ بوہ ماراں کرتگ کہ یک نوکیں چیزے سر کشگ ءَ اِنت، بلے پد ءَ ھم گپ ایش اِنت کہ آ جھد گندگ ءَ گوں سْیاست ءَ بندوک بوتگ ءُ مردم مردگ بات ءُ زندگ بات کنگ ءَ بوتگ اَنت۔ چہ ھمے اوگامی سوب ءَ منی تہ ءَ یک راجدوستی ءِ جوزگے سرکشاں بوتگ، بلے من وتی دل ءَ ھمے گمان کرتگ کہ اے سیاست ءَ یک وانندگیں مردمے بہ زانت نیکہ منی وڑیں شوانگ ءُ بزگرے سْیاست کرت کنت۔ آ وھد ءَ ما دگہ جھد ءِ لوٹاں سرپد نہ بوتگ اِیں کہ آئی ءِ لوٹ ءُ گزر چے اَنت؟ بس ھمے سرپد بوتگ اِیں کہ آجوئی ءِ جنگے بوگ ءَ اِنت، گوں پاکستان ءَ مڑگی اِنت ءُ چہ وتی ڈگار ءَ کشگی اِنت۔
جھد کہ وھدے دیم ءَ جُنزان بوتگ گڑا ما وتی ھند ءِ راجی جھدکار زانتگ اَنت ءُ گوں شھید اُستاد الی جان ءُ شھید ناکو ھیربکش ءِ وڑیں راجی جھدکاراں نزّیکی بوان بوتگ گڑا من ءِ کم نا کم پہ جھد ءِ دربرگ ءَ سکین ءُ توکل رس اِتگ ءُ ھمے جھد دربراں کرتگ کہ راجی جُنز چی یے؟
من اے گپ ءَ ھم زاناں بوتگ آں کہ سرمچار ءُ سرمچاری چی یے؟ ھمے چہ جھدکاری ءِ زانگ ءُ زمین دوستی ءُ راستی دوستی ءَ آشنا بوگ ءَ پد نوں گوں ماتیں سرڈگار ءَ منی اشک روچ پہ روچ گیش بْوان بوتگ۔ ھمک وھد ءَ من ھمے جیڑگ ءَ بوتگ آں کہ من ءَ پہ وتی بلوچ راج ءَ یک مُھکم ءُ تمردیں سرمچارے بوگی اِنت۔
ھمے گپّ ءِ پُژدر ءَ آجزیں بشّام چہ وتی مھکمیں ادارہ ءُ ایمانداری ءَ بے مُلّیں واھشت ءِ پیلو کنگ ءَ سوبین بوت۔ آ نہ تھنا بس یک سرمچارے بوتگ، بلکیں یک انچیں جنگی کماندارے بوت کہ اگاں جاہ ءِ آھو ( جھاؤ ) ءِ تہ ءَ زورگریں پوج ءِ سر ءَ چونیں اُرش ءُ تاوان دیگ ءِ گپ بہ بیت گڑا شھید للہ بشک آجز ءِ نام الّم گرگ ءُ آئی جنگانی کسّہ آرگ بنت۔ آئی جنگ نہ تھنا سنگتاں دوست داشتگ اَنت، بلکیں دُژمن ھم لاچار بوتگ کہ آئی اُرشانی میان ءَ وتی مرتگیں کپٹن ءُ اَپسرانی مِرگ ءِ گپّے دیم ءَ آؤرتگ۔ دومی گپ ایش اِنت کہ ھمے ناوانندگیں اللہ بشک چہ بی ایل ایپ ءِ اوتاکاں وانگ ءُ نبشتہ کنگ دربارت۔، شائری ھم کنت۔
روان اِنت۔۔۔
