نِمدی

نبشتہ کار: سُلتان مھمود

دْروت ءُ دْرھباتے!

             منی ھم پگر ءُ ھم لیکّھیں ھمبلو! اُمیت اِنت کہ تو وش ءُ جوڑ بہ بہ ئے۔ چہ ھاوند ءِ گنجیں در ءَ تئی وشی ءِ لوٹوک ءُ مدامی وشیانی منگیراں بات ئے، زیکیں روچ ءَ تئی نمدی یے اتک ءُ من ءَ سر بوت دل ءَ گرکے جت ءُ وشی بوت کہ تو وتی وشی ءِ ھال دات۔ آ زیکیں بیگاہ ءَ وھدے تئی نمدی پہ من سر بوت، من سپرے ءَ اِت آں۔ وانگ وَ بوت، بلے آ وھداں تئی نمدی پسّو کنگ نہ بوت۔ ھمیش اِنت کلھے بیت پہ گیگ جاگھے سر بوتگاں ءُ تئی نمدی دو وار ونتگ، منی نیمگ ءَ دگہ دْراھی اِنت۔ دگہ اِد ءِ جاور ءُ چاگرد ءَ تو وت زان ئے کہ مردم چتور اِنت۔

              اے ساھت ءَ کہ من تئی نِمدی ءِ پسّو ءَ نویسگ ءَ آں، منی تھنائی اِنت کہ منی پجّیگ ءَ تھنا اِنت۔ گوں دیوال ءَ تِکّہ داتگ ءُ من ءُ اوتاک دو پہ دوئیں، بس منی چمّانی دیم ءَ لھتیں شھیدانی اَکس اَنت کہ دیوال ءَ وتی دلبند ءَ جاہ داتگ اَنت۔ ھمے کارِست مئے راجی زرمبشت ءِ مانزمان، نشون ءُ سکین اَنت۔ ھمے شھیدانی جھد ءُ کربانیانی برورد اِنت کہ بلوچ ءَ را بلوچستان سما بوَگ ءَ اِنت۔ ھرچ بلوچ زانت کہ پہ بلوچ ءَ یکیں کشک منتگ پہ وتی آکبت ءُ پدریچ ءَ کربان بوَگی اِنت ءُ دژمن بے سوب کنگی اِنت، داں آؤکیں پدریچ پہ شان ءُ مَڑاہ وتی زند ءَ گْوازینت بہ کنت۔

ھیر نوں کا آں تئی ھبر ءُ جُستانی نیمگ ءَ کہ پروم ءِ جاورھال چون اَنت۔لھتیں ماہ اِنت ماں رسانکدر ءَ ھال اِنت کہ دژمن روچ پہ روچ میتگ ءُ شھراں مانرچان ءُ زرواکی کنان اِنت۔ انچوش کہ تو ھبر کتگ اَت اے آوار جَنگ ءُ بیگواہ کنگ وَ مروچیگیں جاورے نہ اِنت، بلے ھو دژمن ءِ زور نوں گیش ودّان اِنت ھمنچو کہ جنگی کارانی توک ءَ گیشی آیان اِنت۔ دژمن اُوں وتی کست ءَ لس بلوچ ءِ سر ءِ کشّان اِنت۔ انچوش کہ تو جست کتگ اَت واجہ ارزمھمد ءِ  زھگانی شھیدی؛ سیمسر بزاں باڈر، اسٹیکر، کار ءُ بار چون اَنت۔

کامریڈ! تئی انچیں دْراجیں جُستے کہ مردم ءَ مان گیشین اِیت، چہ کُج ءَ بِنا بہ کناں کہ تو یکیں کاگد ءَ اَنچو جست یگپارگی کنگ ءَ ئے۔ جنگ ءُ دژمن وَ ھرجاہ اِنت، بلے لھتیں ھند ءُ دمگانی جاورھال ءُ مردمانی تب ءِ جتائی ھست اِنت۔ ھمے وڑ ءَ پروم اِنت۔ پروم ءِ جاور چہ ایندگہ ھند ءُ دمگانی جاوراں چہ کمے جِتا اَنت، تو بائدیں مہ گْوشتیں کہ اسٹیکر ءُ کار ءُ بار، بلکیں تو بہ گْوشتیں  لجبریں اسٹیکر ءِ؛ دھندہ چون اِنت گُڑا بِہ گندے جُست ءِ تہ ءَ سنگینی اتکگ اَت۔ اگاں جُستانی پَسہ ءَ بہ دیاں بوت کنت بازیں مردمے وش نہ بیت، چی ءَ کہ آ زانگ ءَ نہ اَنت اسٹیکر ءِ پُشدر چی اِنت ءُ دیم ءَ چے بیت، اگاں مہ دیاں بہ کول ء واجہ اھمد ئیگ ءَ منی چِنگ نہ منّ ایت کہ اے رنگیں سِلکاریاں چمّ ء وت بہ گنداں ءُ وتارا  چیپاں مور بہ کن آں۔ مردم ءَ مردم ءِ زرد ملامت کنت ءُ آؤکیں وھد ءِ دیم ءَ میاریگ بیت، گُڑا شرتر ھمیش اِنت کہ مردم  پَسہ ءَ بِہ دنت دانکہ وتی سر ءَ گپّے مئیل اِیت۔ پہ باندات ءِ زُبان ءُ گوشاں چوں مہ گْوش اَنت کہ زار پہ ھما گْوستگیں مردماں بات کہ ھچ نہ کرت اِش ءُ مِرگ ءَ ھم  مرت اَنت۔

  کامریڈ! اے گپّے کہ یگربیں اسٹیکر پہ بلوچ ءَ رِسکے نہ بوت، بلکیں اے بدنامیں دھنداھے بوت ۔اے اسٹیکر ءِ پُشت ءَ انچیں سِلکاری بوَگ ءَ اِنت کہ آ گپ کنگ نہ بنت۔ کامریڈ  گپ کمے دگہ وڑ اِنت، لھتیں جاھاں اسٹیکر مئے دودمان ءِ بھر جوڑ بوتگ ءُ مروچاں اگاں مردم سانگ ءُ گْوجارے بہ روت گُڑا  آئی ءِ زات ءُ زُریات، زانت ءُ زانگ، نشہ ءُ اِیندگہ سِلکاری چارگ ءُ ٹپاسگ نہ بیت، بلے جزماں اے جُست الم بیت کہ اسٹیکر ءُ زمبادے ھست یا ناں، اے دوئیں چیز الم جُست کنگ بنت۔ اے لجبریں اسٹیکر ءَ ھرچی روا کرتگ، کامریڈ  گپّے زان ئے اے پوج ءُ دلارانی کٹّ ءُ کمائی ءِ وسیلگ اسٹیکر جوڑ بوتگ، جھدکارے ءِ نُکسان دَیگ ءِ گپ بیت گُڑا اسٹیکر ءِ مسام کنگ بیت کہ برو پِلان مردم ءَ بِہ جن، پِلان سرمچار ءِ براس ءَ یا کہ سرمچارے  ءِ لوگی مردمے  بہ جن ءُ پِلاں سنگت ءِ لوگ ءِ مردمانی سر ءَ وتی نِگاہ ءَ ایر بہ کن پتو ٹرپ ءُ اسٹیکرے کول ءُ کرار بیت۔ بلوچ ءِ کوش ءِ نِھاد ءُ مُلّ چہ سرکار ءِ  نیمگ ءَ لجبریں اسٹیکرے بندگ بیت۔ اگاں ایپ سی ءِ کیمپ ءِ راشن ءِ یا دگہ کارے پوج ءَ کنگی بہ بیت گُڑا آئرا ٹرپ دیگ بیت۔ انچیں جاور ے ودی کنگ بوتگ ءُ بوَگ ءَ اِنت۔ انچیں گونڈلیں زھگ اَنت کہ آیانی وانگ ءِ  وھد اِنت، پد ءَ ھمیشان ءَ دلاری ءِ نیمگ ءَ ھمیشانی پِس ءُ مستریں براس راہ دیگ ءَ اَنت۔ نوں تو وت بہ گْوش کامریڈ اے گونڈلیں زھگانی آکبت چے بیت؟ بژن ءِ گپ ایش اِنت ھما مردمانی پِس یا کہ ناکو پوج ءَ کُشتگ اَنت، بزاں شھید کرتگ اَنت۔ پد ءَ ھمے کُٹمانی مردم  اے کاراں پہ ھُبّ کنگ ءَ انت، انچو لباں پہ وت برتگ اَنت۔ مرچی اگاں پوج در نئیت چہ وتی کیمپ ءَ آئرا ھمے نیست ءُ نپٹیں اسٹیکر ءُ ٹرپ ءِ ھَوس ءَ آسودگ کرتگ۔ لھتیں انچیں گپ اَنت آ کنگی نہ اَنت۔

تو گْوشتگ اَت کماش ارز مھمد چونیں مردمے کہ یکیں ماہ ءَ واجہ ءِ دو زھگ شھید کنگ بیت۔ واجہ ازرمھمد ءِ مستریں میار آئی گِھمردی ءُ میارجلی اِنت۔ واجہ پھکیں بلوچے، تو زان ئے کہ دودانی آھِنیں پَل ھمے پیمیں بلوچ اَنت کہ وتی بلوچی اِش داشتگ۔ انچوش کہ کماش ارزمھمد اِنت۔ واجہ مروچی ئیں مردمے نہ اِنت کہ دژمن ءِ چمّان اِنت؟ کماش ارزمھمد ءِ جند ءَ اُوں یک برے چہ آئی ھنکین ءَ آوار جنت۔ آ وھد ءَ کماش ءِ ھنکین کوہ ءَ بیت۔ دژمن ءُ دژمن ءِ چاریگ آئرا آوار جن اَنت ءُ بیھار دے اَنت، کماش وتی ھنکین ءَ چہ لڈّ ءُ بار کنت گُڑا کوچگ ءَ کئیت ءُ ھمد ءَ گوں وتی اوباداں شریکی کنت۔

           من واجہ ارزمھمد اول براں کوہ ءَ دیستگ اَت۔ چہ مئے کوہ ءِ مالداریں کماشاں اولی مردم اَت کہ من دیستگ اَت زرنگ اَت۔ دوست ءُ دژمن ءِ پرک ءُ پیرے ھست اَت۔ وژگپ ءُ دیوانداریں مردمے۔ ما کوہ ءَ نوک اُوتاگ ءُ بنجل کرتگ اَت۔ کماش ءِ نیمگ ءَ ھرچ سنگت ءِ سر کپت مزن تاں کسان دُرست چہ کماش ءَ رازیگ ات اَنت۔ کماش پہ وتی گریبی جاہ ءَ پہ سنگتاں باز جپاکشی کتگ۔ چوش کہ پہ درور اے بلوچی بتل ءَ

براسے گوں براس ءَ کینگ دار بیت

توک ءَ دُژمنیں مرد ءِ شکار بیت

پہ کماش ارزمھمد ءَ ھمے نوبت بوت اَنت۔ واجہ ءِ میارداری پہ کوہ ءِ آ دگہ مالداراں چو شومکیں ریش ءَ رُدان اَت۔ وھدے ھال ماں دژمن ءِ گوشاں گپت کہ ارزمھمد ءِ دروازگ پہ ھرچ بلوچ ءَ پچّ اِنت، بوت کنت پہ سرمچاراں کمک ءُ سپارتے ، سرمچارانی کمکّارے۔ دژمن وَ لوٹ اِیت کہ آ پہ مئے سنگتاں پچیں در مئیل اِیت۔

            چو ماہ ءُ سال وَ من ءَ شری ءَ یات نہ بنت، بلے سال 2016 اَت کہ پوچ ءَ لشکرکشّی کت ءُ کماش ءِ ھنکین ءَ بیڑبرت ءُ کماش چست کت ءُ برت۔چندے روچ ءَ پد یلہ کُرت ئِے۔ واجہ ءَ وتی مال ءُ رمگ یل دات اَنت ءُ اتک کوچک ءَ گوں زھگاں بزگری ءُ شریکی بنا کت، بلے واجہ ارزمھمد یک سوھوئیں بلوچے ءُ آئی وتی بلوچی کوہ ءَ یل نہ کت ءُ نیاتک کوچک ءَ آباد نہ بوت، آئرا وتی بلوچی ھمد ءَ ھم گون اَت۔ پمیشکا دژمن ءَ پہ کماش ءِ رندگیری ءَ وش  نیاتک ءُ دلارانی رمبے چاریگ کت، دلاراں پہ  وتی دوزھیں لاپ ءَ دژمن ءِ کِرّ ءَ وت ءَ چرپ ءُ چانگال کنگ ءَ پہ اے وَ بلاھیں ھیلھے لیک اِت کہ یکے وَ واجہ ازرمھمد ءِ پیشیگیں اھوال شری ءَ پوج ءِ کِرّ ءَ ھست اَت کہ پوج ءَ وت پہ لڈ ءُ بار ءَ لاچار کتگ اَت۔ ایشان ءَ وتی لاپ چارینگی اَت، پمیشکا اشاں واجہ ءِ  بچّانی سودا گوں دژمن ءَ جت۔ پد ءَ آیانی گْور ءَ مستریں نیمون اِیش اَت کہ واجہ ازرمھمد ءِ یک بچّے گوں بلوچ سرمچاران اِنت ءُ سرمچارے۔ سرکار ءَ پہ ایندگرانی دلاں وتی بیمّ ءُ تُرس ءِ نادینگ ءَ کماش ءِ ھر دوئیں بچّ شھید کت اَنت کہ آ دگہ بلوچ چہ ما بہ ترس اَنت۔ بلوچ مئے چیردست بہ بیت، بلوچ کہ وتی آجوئی ءَ پہ جنگ کنگ ءَ اِنت اے توار ءَ ما ھلاس بہ کن ایں۔ بلوچستان مئے مدامی چیردست بہ بیت ءُ ما بلوچ ءَ بیوس ءُ بزّگ بہ کن اِیں۔

ھیر کامریڈ! واجہ ارزمھمد پہ بلوچ جھد ءَ یک مزنیں کارستے، آئرا من مدام  مھکمی ءَ دیستگ۔ اے نمدی ءَ چد ءُ گیش ھبر کنگ نہ بیت، اگاں وھد بوت گُڑا دگہ برے ترا پہ واجہ ازرمھمد ءُ وتی دمگ ءِ جاورانی بابت ءَ سرپدی دے آں۔

تئی ھمکوپگیں سُلتان مھمود (سلطان محمود)

مکُران بلوچستان

رمس: 2025/31/9