نبشتہ کار: سُھراب بلوچ
مئے گور ءَ کارستانی یک مزنیں امبارے ھست، بلے ھمے کارستان ءَ زبان دیوک ءِ پکار اِنت۔ ما اگاں وتی انیگیں جُنز ءِ یا کہ راجدپتر ءِ کُجام ھم تک ءُ پھناتاں بہ چار اِیں ھمک رنگیں کارست وتی مردم رودیں گُلزمین ءِ سر ءَ دست کپ ایت۔ اسل ءَ نزوری ھمیش اِنت کہ ما ھمے کارستان ءَ زبان دیگ ءَ بے سوب ایں، ھمے سوب ءَ ما بازیں وھد ءَ دیستگ مئے جوان جوانیں سوگہ ءُ زانتکاریں کواس ءُ رھشوں یا کہ نبشتہ کار بہ بنت، گل ءُ ادراھانی زمدار ءُ یا کہ ایندگہ جھدکاریں سنگت بہ بنت، آ اگاں جنگ ءِ بانت ءَ نبشتانکے نبشتہ کن اَنت یا وتی گوشتانک ءُ دیوانانی تہ ءَ مُدام نند اَنت ءُ گپ کن اَنت، ڈسکس کن اَنت گُڑا لینن ءُ پینن، سبھاش ءُ نیلسن منڈیلا، چی گویرا ءُ ماؤ، اُمر مکتار، لیلہ ھالد، رسول ھمزہ توپ ءُ باریں دگہ کجام کجام دری مُلک ءُ آھانی آجوئی زرمبشت، رھشون ءُ راجی جنگجو ءُ زبان زانت ءُ گوں وتی زمین ءَ مھرکنوکیں مردمانی مسالاں دے اَنت، وتی ڈیھ ءُ وتی راجدپتر ءُ جھدکارانی ھمدپ کنگ ءِ جھد کن اَنت، من اے گپ ءَ کدی ھم نہ گوش آں ءُ ناں کہ اے گپ ءِ منّوگر آں کہ دری آشوبی مردم ءُ آیانی زرمبشتانی بابت ءَ مہ وان اَنت یا کہ چہ آیانی تجربگاں در مہ بر اَنت۔
منی بنگپ ءِ اسل مکسد ایش اِنت کہ تو وتی جند ءِ راجدپتر ءُ چاگرد ءَ چماں شانک بہ دے ھُمک تَک ءَ ترا انچیں کارست دپ کپ ایت آ پہ تئی زبان دیْگ ءَ مھتل اَنت۔ اگاں جنگی ھوالہ بہ بیت ءُ جنگی کانودانی داں گڈی ھد ءَ پابندیں مردمانی کِسہ کنگ بہ بیت تو ھمک تک ءِ مردمانی بابت ءَ نبشتہ بہ کن ئے کتابانی کتاب نبشتہ بنت بلے کسہ آسر نہ بنت، نواب ھیربکش مری، اکبر بگٹی، بالاچ مری، بانک کریمہ، ڈاکٹر منان، شھید الی جان، رزا جھانگر، کمبر چاکر، شوکت بلیدھی، چیرمین زبیر، سنگت سنا، ھمید شاھین، ھکیم جان ءُ دگہ ھزارانی کچ ءَ نمیران بوتگیں ءُ آزار جاھاں بندیں رھشون ءُ جھدکار ھست اَنت آ کُلانی نامانی تھنا یک کسانیں نبشتانکے تہ ءَ نبشتہ کنگ مناسب نہ اِنت۔
تئی کِرّ ءَ جنگولانی کسہ ھست اَنت سدو مری ءِ رنگیں جنگی کمانڈر ءُ لیڈرے بوتگ آھِگی کسھاں اگاں کسے بہ گوش ایت کہ کتابی دروشم ءَ دیم ءَ کاراں ھرام بات کہ ترا دگہ ڈنی آجوئی لوٹوکیں کمانڈر ءُ رھشون ءِ درور دیگ نہ کپ ایت۔ شھید سدو وڑیں مردمے ءِ وڑیں جنگی کسہ ءُ رھبندانی پابندی ءِ کسہ کنگ بیت برھال منی جند ءَ اے رنگیں کِسہ اش نہ کُتگ۔ ھما سدو کہ بہ کول واجہ شئے اگاں سدو مری ءُ واجہ رھمدل مری رنگیں رھشون مہ بیتین اَنت بوت کنت ما بلوچ جھد ءُ بلوچ ءِ سرجمیں راجی جنز ءِ تہ ءَ بندات ءَ بی ایل ایپ رنگیں گلے ءِ بُنھشت ایر کنگ ءَ سوبین مہ بوت ایں۔ بلے بدبھتی ھمیش اِنت کہ مئے انیگیں پدریچ چہ سدو مری، رھمدل مری، کادر مری، واجہ ملک، واجہ شکاری، سردو جان، پدا جان، چیئرمین پتے، ماما بگٹی، پیرک جان ءُ دگہ ھزارانی ھساب ءَ نمیران ءُ انوگیں جنگی زمہ دار ءُ رھشونانی کسھان ناآشنا اَنت۔ اسل ءَ ما وتی کارستانی کسھان گوناپ دیگ ءَ بے سوب ایں، آھان اے پند ءِ تہ ءَ چونیں ازابی ءُ تنگی دیستگ اَنت، چونیں جنجالانی دیمپان بوتگ اَنت۔ مئے انیگیں پدریچ ھم اے چیزاں سرپد نہ اِنت۔ دومی مئے انوگیں رھشون ءُ آیانی تجربگ کہ پہ انوگیں وھد ءَ آ راجی مڈی اَنت باید آ وتی تجربگاں کتابی دروشم ءَ یا کہ وڑے نہ وارے ءَ دیم ءَ بیار اَنت۔
من یک رندے انچو واجہ شئے دیوان ءَ نندوک اِت آں من چہ واجہ شئے ءَ جُست کُت کہ شُما اولی رند ءَ چتور جیڑ اِتگ ءُ چون پیسلہ کُتگ بی ایل ایپ رنگیں گلے اڑ داتگ شمارا بی ایل ایپ ءِ اڑ دیگ ءَ چون چتوریں اڑ ءُ جنجالانی دیمپان بوتگ اِت؟
ھما گپ کہ واجہ ءَ را دیوان ءَ کنگی اِت اَنت کہ دیوان کنگ ءَ مناسب اِت اَنت کُت اَنت ئے، واجہ ءَ وتی مالی اڑ ءُ جنجال ءُ بزگیانی دیمپانی، ھچ رنگیں کمک نہ رسگ ءِ کسہ کُت اَنت آ سرجمیں کسہ یکیں نبشتاتکے تہ ءَ آرگ ھم نہ بنت، بہ کول ء واجہ شئے ھچ رنگیں کُمک نہ رسگ ءَ پد ھم بس لھتیں ھم ھیالیں سنگتانی مزن زانتی، مزن پگری، ھمے جزبہ ءِ بنیاد ءَ ھمے اوست ءَ جنزاں بوتگ ایں۔ گوں وتی راج ءُ زمین ءَ ایمانداری ءِ لیکہ ءَ دیم ءَ جُنزان بیتگ ایں بس بے اوست ءُ دلپروش نہ بوتگیں مرچی اے جاہءَ اتکگ ءُ سر بوتگ ایں۔
متلب اے رنگیں ھزاراں کسہ مئے کِر ءَ ھست ما اے راستیاں بہ زان ایں ءُ سرپد بوگ ءِ جھد ءَ بہ کن ایں گڑا زان ایں اے رھشون ءُ اے ادارہ کہ مرچی اے جاہ سر اَنت گڑا ایشانی پُشت ءَ مزنیں دیمونی، پند، ھید ءُ ھون ریچ بوتگ۔
من ھمے سرپد باں کہ اے رنگیں راستیں کسہ الّم دیم ءَ آرگ بہ بنت دانکہ باندا دگہ راج ءِ ھمے رنگیں کسھان بہ وان اِت ءُ پہ وت ءَ ادارہ جوڑ بہ کنت تئی کارانی پژدر ءَ چیزے در بہ بارت، بلے بژن کہ ما وتی کسھاں وت زبان دات کُت نہ کُتگ، کم از کم بلوچ ءِ کُلیں رھشونان ءَ بہ گر دانکہ لس جھدکار ءَ درستانی کتہ کاری نبشتہ ءِ دروشم ءَ دیم ءَ آرگی اَنت۔ ما بازیں وھد دیستگ مئے مردم ڈنی ملکانی آشوبی تھریک ءُ مردمانی دروراں دے اَنت کہ آ آجوئی جھد ءِ تہ ءَ چوشیں سکیانی دیمپان بوتگ اَنت بلے تو وتی ھمے جھدکارانی کسہ ءَ اگاں گوش بدارے یا دیم ءَ بیارے سکا مزنیں کارے۔ منی جند ءَ چوشیں چیز نہ کیوبا نہ کہ الجزائر ءُ ہرانس ءِ جُنزانی تہ ءَ دیستگ ھما سکی ءُ جنجال تئی جھدکاراں کہ آپریشنانی وھد ءَ دیستگ اَنت ، جنگانی تہ ءَ چون چون سنگت شھید بوتگ اَنت۔
ھمے آپریشن ءُ جنگانی تہ ءَ کجام پیم ءَ وتی ٹپی ئیں سنگت کشتگ اَنت پہ آیانی ھون ءُ درد ءِ دارگ ءَ پنجاہ کلدار ءِ سوچن ءِ نہ بوگ ءَ تاسپیں جھدکار شھید بوتگ اَنت۔ اے کُل انچیں کسہ اَنت کہ وھدے مُجان اندیم بوھان اَنت ما وتی ھما کارستان ءَ زبان دات کنگ ءَ نہ ایں۔ما اگاں نند ایں ڈنی آشوب ءِ تہ ءَ لس مردمانی کُمک ءِ گپ ءَ کن ایں گڑا باید ما ھم وتی ڈیھ ءِ انوگیں جاوراں بہ چار اِیں اگاں میتگ ءِ کش ءَ چار سرمچار ءِ چوٹانی پد گندگ بوت گُڈی روچ ءَ پہ جزم بزاں کہ پوج ءِ دست ءَ یک بے میاریں بلوچ پسگے ءِ لاش الم چگل دیگ بیت۔
بلے ھمے جاورانی تہ ءَ سد سلام اِنت ھمے ناوانندگیں مئے مات ءُ گْوھاراں کہ آیاں چہ وتی جندے لوگ ءِ مردماں ھمے راز چیر داتگ ءُ کور ءَ پہ دار ءُ پیش ءِ نیمون ءَ اتکگ اَنت پہ تئی جھدکارا راشن ءُ ورگ آؤرتگ ءُ سر کُتگ۔ بازیں انچیں وھد بوتگ ھمے تئی مات ءُ گْوھاراں تو جنگی سنگرے تہ ءَ نندوک بوتگ ئے پہ تئی زندگ دارگ ءَ آیاں ھمود ءَ ورگ آؤرتگ سر کُتگ۔
سنگتے کسہ کنت ما یک جنگی سپرے ءَ بوتگ اِیں مارا یک نیمگے ءَ یک ھورے ءَ گپتگ کہ آ بس کنگ ءِ نام ءَ نہ زانت دومی نیمگ ءَ پوج ھم سرپد بوتگ راہ ءُ دگ بستگ اَنت۔ مارا دیر بوتگ ءُ مئے ورگ ھم ھلاس بوتگ اَنت نوں ما انچوش لاچار بوتگ ایں کہ پہ وت ءَ یک نیمگے ءَ سرے بہ جن ایں۔ اگاں ما شھر ءَ بہ رو ایں گڑا الّم مئے سنگت تاوان بنت ءُ پد ءَ آ کار نہ بیت، مئے اد ءَ بوگ ءَ پوج ھم سرپد اِنت۔
گڑا ما شپے ءِ نیم ءَ مالدارے ءِ کِر ءَ شتگ ایں دانکہ مارا دگہ کسے مہ گند ایت ءُ پہ اے میتگ ءِ مردماں دگہ جنجالے مہ بیت۔ آ میتگ کوہ ءِ نزیک ءَ بوتگ گڑا ما شپ ءِ یک ءَ اود ءَ سر بوتگ ایں کہ باندا تو برو دمگ ءَ پما یک پیلکے آرت وڑ بہ کن ءُ بیار کہ مئے وردن ھلاس بوتگ اَنت۔ اگاں تو سامان آرت اَنت باندا پلان جاہ ءَ مارا سر اِش کن، اگاں تئی گس ءَ آرت ھست مارا کمو بدے۔
اے مردک باریں چے جیڑ اِت کہ ھور ءُ آپ اِنت باریں باندا چے بہ بیت، آ توکل نہ کنت ءُ وتی گس ءِ آرتاں نہ دنت بلے گوش ایت کہ شر اِنت من باندا پہ شما وڑے کن آں۔ ھمے وھد ءَ ھمے مرد ءِ پیرزالیں ماس پاد کیت ءُ ھمے گپاں اش کنت، ھور رچگ ءَ اِنت کہ سنگت واتر بنت کہ روچ مہ بیت ءُ مارا کس مہ گند ایت۔
ھمے پیرزالیں ماس شپ ءِ نیم ءَ ھپت ءُ ھشت کلو آرت زور ایت ءُ سنگتانی پشت ءَ رواں کنت داں بانگواہ ءَ وت ءَ سنگتانی کِر ءَ سر کنت۔ یک نیمگے شپ ءِ تھاری ءُ ھور ءُ دومی نیمگ ءَ پوج ءَ ترس کہ آ سنگتانی آھگ ءَ سرپد اِنت درسیں راہ ءُ دگ بند اَنت، بلے آ درسیں جاوراں مان نیار ایت ءُ وت ءَ سنگتانی کِر ءَ سر کنت ءُ آیانی زندگ دارگ ءِ جھد ءَ کنت۔
اے کسھانی آرگ ءِ مول ھمیش اِنت کہ مئے چاگرد ءَ چوشیں کسہ سک باز اِنت اے پہ دیم ءَ آرگ نبشتہ کنگ لوٹ اَنت۔ من ھم زاناں منی اے نبشتانک گوں اے کارستاں انساپ کرت نہ کنت۔ بلے اے پھنات ءَ منی دلگوش دیگ ءِ مول ھمیش اِنت کہ وتی کارستاں دیم ءَ بیار اِت۔ من یک برے پد ءَ گوش آں کہ ڈنی کارستانی وانگ ءُ مسال دیگ ءِ ھواری ءَ وتی کارستاں ھم زبان بدے اِت ءُ آیاں جھان ءِ دیم ءَ بیار اِت۔
