نِبشتہ کار: این کیو بلوچ
یک سْیاہ ءُ تھاریں شپے اَت، ھر نیمگ ءَ تھاری ءُ ترسناک اَت۔ شھر ءِ دْراھیں چِراگ کُشگ بوتگ اِتاں، میتگ ءِ لھتیں مردم واب ءُ لھتیں باریں چی ءَ بے واب اَت۔ چہ ھمے سیاہ ءُ تھاریں شپ ءِ تارونکی ءَ یک جنین آدمے ءَ را کوتے اَکس دیم ءَ اَت ءُ چارراہ ءِ سر ءَ نِشتگ اَت، آئی وتی سر ءَ سْیاھیں پُچے بستگ اَت، ھمے پُچ ءِ سر ءَ ”گُلامیں راج ءُ زورگریں ریاست“ نِبشتہ اَت۔ آئی ءِ راستیں کش ءَ دو چِراگ روک اَت، یکے ءِ وُٹ ھلاس بوگ ءَ اَت ءُ یکے نوک روک کُتگ اَت، ھمے چِراگ ءِ آس ءَ گوات برے یک نیمگے ءَ کشگ ءُ وتی نیمگ برگ ءَ اَت۔ ھمے جنین آدم مردمانی نیمگ ءَ چارگ ءَ اَت، کمے دور لھتیں مردم اُوشتاتگ اِتاں، بلے آئی ءِ نیمگ ءَ کس چارگ ءَ نہ اَت ابید چہ ھمے نِشتگیں مردماں۔ انچو سما بوت کہ اے جنین آدم دُگنیا ءِ دْراھیں درداں وتی سینگ ءَ جاہ دیگ اَت، برے برے انچو سما بوت کہ گِلگ اُوں کنگ ءَ اِنت، گپے چیر دیگ ءَ اِنت ءُ دلمانگ اِنت کہ من ھبر بہ کناں، بلے آئی ھبر نہ کُت۔ در اسل ءَ ھبر کنگی اَت، بلے آئی ءِ ھبر ءَ گوشداروک نیست اَت۔ آئی ھبرانی گوشداروک بس ھمے نِشتگیں مردم اِت اَنت ءُ بس۔
آئی ءِ دست ءَ یک پریمے اَت کہ آئی ءِ تہ ءَ یک وَرنایے کندگ ءَ اَت کہ لھتیں سال ءَ پیسر زورگریں ریاست ءِ دست ءَ گار ءُ بیگواہ کنگ بوتگ اَت، نہ زاناں اے اَکس آئی ءِ چُک اَت، برات اَت یا لوگواجہ اَت۔ پیرزال بس نوں ایوک ءَ وتی یاتانی تہ ءَ زندگ اَت۔ آئی ءِ چپ ءُ چارگ ءَ دِگہ بازیں جنین آدم اُوں نِشتگ اَت۔ دُرست ھمے درد ءِ زنجیراں گوں بندوک اِت اَنت، ھر یکے ءَ یک اَکسے دست ءَ اَت۔ چہ ھمے اَکساں لھتیں انچیں اَکس اِتاں دہ، دہ سال ءَ پیسر گار ءُ بیگواہ بوتگیں نودَربَر، اِزمکار، شائر ءُ گُشِندَہ، بزگر ءُ کماش، اُستاد ءُ ادیب ءُ دگہ بازیں۔ ھمے نِندانک ءِ تہ ءَ لھتیں گْونڈیں چُک ھست اَت کہ آیان ءَ بہ گندے دہ یازدَہ سال بیت، اے ھما چُک اَنت کہ چہ لوگ ءَ درکپگ ءَ تُرس اَنت، بلے اے چُک اے نِشتگیں مردمانی میان ءَ چی ءَ گون اَنت؟ کمے پیسر یک زالے چہ ھمے گْونڈیں چُکاں جُست گِپتگ اَت کہ شُما چی ءَ نہ وان اِت؟ لیب نہ کن اِت ءُ اِد ءَ چی کن اِت کہ سردیں شپ ءُ گرمیں روچ۔ چہ ھمے گْونڈیں چُکاں یکے ءَ پَسّہ دات ءُ گْوشت کہ ”مارا اِد ءَ نِندگ ءِ شوک نہ اِنت ءُ من دومی تبک ءَ وانگ آں، بلے منی آریپیں پِت ءَ را چار سال بیت کہ ریاست ءِ اَزیتانی تَہ ءَ ازیت سگگ ءَ اِنت ءُ آئی ءِ میار بس بلوچ اِنت، ءُ ما مُدام چہ ریاست ءَ ھمے لوٹ ءَ کنگ ءَ ایں کہ اگاں مئے پِت ءَ جُرمے کُتگ گُڑا وتی آمید گِس ءَ بْیارے یا مارا اے بہ گْوش کہ مئے پِت زِندگ اِنت یا شُما کُشتگ، بلے ریاست ھِچ نہ منّ اِیت“۔
بازیں پوسٹرے ءِ سر ءَ نبشتہ اَت کہ “بلوچستان پُرسیگ اِنت، بلوچ نودَربَرانی گار ءُ بیگواہ کنگ ءَ بند بہ کن ءُ بلوچ راج ءِ چُکچینی ءَ بند بہ کن“ اے نِبشتگیں ھبر مُھریں دیوالاں پْروشگ ءَ اِتاں، بلے زوراک گُنگ اَت، بے توار ءُ سرے جھل اَت۔ دِگہ لھتیں جنین آدم پُشتی نیمگ ءَ نِشتگ اَت کہ وتی دوستیں مردمانی اکس اِش دست ءَ اِتاں گوں اَرسیگیں چمّاں آزمان ءَ چارگ ءَ اِت اَنت، اِستال اُوں ھبر کنگ ءَ اِتاں، زمین اُوں پہ ھبر کنگ ءَ دِلمانگ اَت ءُ درچک اُوں وت ماں وت سُکسُک کنگ ءَ اِتاں۔ یک نیمگے ءَ گاڑیانی توار ، یک نیمگے ءَ مردمانی توار، یک نیمگے ءَ گْونڈیں چُک لیب ءَ اِتاں ءُ یک نیمگے ءَ لھتیں مردمانی کندگانی توار اَت، بلے اے نِشتگیں مردمانی ھبر ءَ کس اِش کنگ ءَ نہ اَت۔ ھمے نِشتگیں مردمانی کش ءُ کِراں بازیں سِپاھیگے اُوشاتگ اَت، لھتین ءِ دست ءَ تُپنگ ءُ لھتین ءِ دست ءَ تراشتگیں لٹ اِتاں ءُ یک ءُ دو ھمے نِشتگیں مردمانی نیمگ ءَ چارگ ءَ اَت۔ دو ساھت ءَ پیسر اُوں چار مردیں ءُ دو جنین آدم اتکگ اَت کہ شُما ناشریں مردم اِت، شُما اِد ءَ چی ءَ نِشتگ اِت۔؟ چہ ھمے نِشتگیں مردمانی تَہ ءَ یکے ءَ پسّو دات کہ ”ما ناشر نہ اِیں، ناشر شُمے ریاست اِنت کہ مئے سالونکیں بچّاں گار ءُ بیگواہ کنت یا آیانی ژانگولیں جوناں ماں گیابان ءَ چگل دنت، شُما آیاں گِندگ ءَ نہ اِت کہ زان ءَ چے کنگ ءَ اَنت؟“ بلے پسّہ نیست اَت۔
ھمے کہ شپ وتی نِپاداں پتائیت ءُ سُھب گوں سینگارتگیں روچ ءَ زمین ءَ کئیت، گُڑا اے گِدان پد ءَ گوں اَکساں سمبھینگ بیت۔ برے برے ترا اَنچو سما بیت کہ اَکس ھبر ءَ اَنت، چہ زوراک ءَ اے لوٹ ءَ کنگ ءَ نہ اَنت کہ مارا یل بہ کن، بلکیں اے لوٹ ءَ کنگ ءَ اَنت کہ مئے مکھیں مات ءُ بانکیں گْوھاراں اے ڈول اَزیت مہ دے اِت ءُ مارا مئے مات ءُ گْوھار پہ چارگ ءَ دل نہ بنت ءُ شُما اِشاں زگریں روچ ءِ سر ءَ ءُ زِمستان ءِ سارتی ءِ سر ءَ نِندارین اِت، ءُ برے شُما مئے ماتاں گِر ءُ چیل ءُ آیاں کم شرپ کن اِت، بلے اے جُستانی پَسّہ شُمارا الم دیگی اَنت۔ برے برے ترا انچو سما بیت کہ اکس بیوس ءُ لاچار اَنت، اکس گِلگ کنگ ءَ اَنت، گِلگ چہ زوراک ءَ اِنّاں! بلکیں چہ وتی راج ءَ کہ راج گُنگ اِنت، راج بے سما اِنت، راج ھبر کُت نہ کنت پہ بزگ ءُ لاچاریں راج ءَ، ءُ برے برے اکساں تو پہ گریوگ ءَ گِندے کہ اکس زار جَنگ ءَ اَنت کہ مئے میار ءُ گُناہ چے اِنت؟ ما چی ءَ بندیگ ایں؟ ما چی ءَ کُشگ بوگ ءَ اِیں؟ مارا مئے زمین ءِ سربُر ءَ پہ نِندگ ءَ چی ءَ نیل اَنت ءُ مئے زمین ءَ درامد چی ءَ نِشتگ اَنت ءُ راج چی ءَ در پہ در اِنت۔؟ نہ زاناں اے اکس چی ءَ چو بزگ ءُ لاچار اَنت، برے برے زوراک کئیت ءُ ھمے اَکساں وتی پادانی چیر ءَ لگتمال کنت ءُ اکساں دِرّیت ءُ برے برے اکساں گوں وت ءَ بارت گوں کہ اے اکساں مہ ٹنگ اِت، اے اکس دْرنجگ مہ بنت۔
اے سرجمیں شپ ھمے ڈول ءَ روچ بیت ءُ روچ ھمے ڈول ءَ شپ بیت، بلے گار ءُ بیگواھیں بچّانی مات دم نہ بر اَنت۔ گْوھار زوراک ءِ دیم ءَ چو کوہ ءَ مِک بنت ءُ چہ زوراک ءَ ھمے لوٹ ءَ کن اَنت کہ مئے بچّاں بْیار، مئے بچّانی میار چی اِنت؟ مئے بچّاں اَزیت چی ءَ دے اِِت؟ بلے اے جُستانی پسّہ ءَ کس نہ دنت۔ دو ساھت ءَ پیسر یک ماتے چہ گِدان ءَ در اَتک ءُ دیم پہ دْرنج اِتگیں اَکسانی نیمگ ءَ روگ ءَ اَت، چہ نِزوری ءَ آئی ءَ وتی نہ سریگ سَمبال اِت کُت ءُ ناں کہ پاد ءِ سواس، بلے وتی دست ءِ اکسے مُھر داشتَگ اَت کہ مہ کپ اِیت۔ چہ گِدان ءَ کمے دور یک بُرزیں مردے اَتک ءُ ھمے پیرزال ءَ را جُست کُت کہ ”تو اے اکس چی ءَ چو مُھر داشتگ، زان ءَ اے اکس کے اِنت ءُ ایشی ءَ را چی بوتگ؟“ پیرزال ءَ وتی دیم گوں مرد ءَ کُت ءُ پَسّہ دات کہ ” اے منی بچّ اِنت، منی بچّیگ ءَ را شش سال بیت کہ من نہ دیستَگ، آئی ءَ را چہ وانگجاہ ءَ زوگریں ریاست ءَ گار ءُ بیگواہ کُتگ ءُ کُج ءَ کہ ژانگولیں جونے کپ اِیت ما رو اِیں ءُ چار اِیں داں مئے بچّ نہ اِنت، بلے بلوچ ءِ بچّ اِنت، ءُ اے جون بلوچ ءِ لوگ ءَ سر پیت۔ اے ششیں سال من پہ بزگی گْوازنتگ اَنت، مُدام ھمے دگ ءُ چار راھانی سر ءَ، اے بیوسی ءُ لاچاری مئے ھمراہ اِنت۔“ پیرزال ءَ اکس وتی پنجگانی شم ءَ داشت ءُ دیم پہ نِندانک ءَ رھادگ بوت۔
اے سرجمیں شپ ءَ آس روک اَت کُلیں مردماں آس ءِ کِر ءَ نِشت اَنت، یک نیمَگے ءَ آس جمبور اَت ءُ دومی نیمگ ءَ ھمے مردمانی زِرد ءِ آس جمبور اَت، اے آس نِشتگیں کُلیں مردمانی دِل ءَ چو تیر ءَ سُمبگ ءَ اَت، یک نیمگے ءَ بچانی گار ءُ بیگواھی ءُ دومی نیمگ ءَ بچانی ژانگولیں جونانی ماں گیابان ءَ کپگ۔ گْونڈیں چُک سارتی ءَ سنٹروتگ اِت اَنت، اَنچو سما بوت کہ ھور ءَ ایوک ءَ بس ھمے گِدان ءِ سر ءَ گْورتگ، اُوشتاتگیں سِپاھیگانی چم گِدان ءَ سک اِتاں کہ کدی اے مردم دمبر اَنت ءُ وتی لوگ ءَ رو اَنت، بلے نِشتگیں مردماں دم نہ بُرتگ اَت ءُ انگت آیانی چم راہ ءَ اِتاں کہ مئے بچ کدی لوگ ءَ واتر کناں ءُ گرانیں ساھت پمّا گوں وشیاں بدل بنت۔
بلے! زوراک انگت زوراک اَت، اکس ھروچ گیش بوان اِتاں، اے گار ءُ بیگواھی ءِ کِسّہ کنگ نہ بیت۔ اے سرجمیں شپ پہ نِندگ ءَ گْوست، برے یکے ءَ آس دار پِردات ءُ نِشت دانکہ دومی کمے واب بہ کپ اِیت، سارتیں شپ ھمے داب ءَ سُھب بوت۔ سُھب ءَ دْراھیں نِشتگیں مردماں وتی گار ءُ بیگواھیں بچ ءُ جنکانی اکس دست ءَ کُرتاں ءُ دگانی سر ءَ نِشتگ اَنت، برے یکے اتک ءُ جُست ءُ پُرس بِندات کُت کہ ”شُمے لوٹ گوں ریاست ءَ چے اَنت، ریاست چی ءَ شُمارا اِنساپ نہ دنت، شُمے میار چی اِنت ءُ شُما چی ءَ لوگ ءَ نہ رو اِت، اے سارتی شُمارا ازیت دنت۔“ چہ ھمے نِشتگیں مردماں یکے ءَ پَسّہ دات ءُ گْوشت کہ ”ریاست مئے گار ءُ بیگواھیں بچاں پہ سلامتی یل بہ کنت ما وتی لوگ ءَ رو اِیں، بلے ریاست مئے چُکانی گار ءُ بیگواہ کنگ ءَ منّگ ءَ اُوں نہ اِنت کہ ما شُمئے چُک بُرتگ اَنت ءُ میار ایش اِنت۔“
برے برے ریاست ءَ وتی مردم وت دیم داتاں کہ اِشاں انچیں جُست بہ کن اِت کہ پہ روگ ءَ لاچار بہ بنت، بلے اے سرجمیں مردم مُھکم اِت اَنت، وَداریگ اِت اَنت ءُ سرپد اِت اَنت کہ ریاست بہ لوٹ ایت اے پہ ھبر بہ رو اَنت داں مئے جنجالی ھلاس بہ بنت ءُ ما لوگ ءَ وش واب بہ بہ اِیں، ریاست اُوں زانگ ءَ اَت کہ اے نہ پہ تُرس ءُ بیھار رو اَنت ءُ ناں کہ پہ لٹ ءُ چوپ ریاست ءِ داشتگیں سِپاھیگ وت بیزار اِتاں کہ کدی اے لوگ ءَ واتر بہ رو اَنت۔ چہ ھمے ریاستی مردماں یکے اتک ءُ پیرزال ءَ را جُست کُت کہ ”شُمے زھگ کوہ ءَ اَنت شُما چی ءَ گْوش اِت کہ مئے چُک ریاست ءَ گار ءُ بیگواہ کُتگ اَنت، شُما وتی چُکانی پٹ ءُ لوٹ ءَ چہ سِلاہ بندیں مردماں بہ کن اِت، چہ سرمچاراں بہ کن اِت کہ آ کوہ ءَ رپتگ اَنت ءُ گوں ریاست ءَ جنگ ءَ اَنت۔“ چہ ھمے مردماں یکے ءَ پَسّہ دات ءُ گْوشت کہ ” مئے چُک اگاں کوہ ءَ بوتیناں ما شُمئے در نہ ٹُک اِت ءُ مئے چُک اگاں کوہ ءَ شُتگ اَنت، گُڑا آ پہ مئے لج ءُ ننگ ءِ پھازگ ءَ ءُ اگاں ریاست ءِ نیمگ ءَ مئے جُستانی پَسّہ نیست اِنت گُڑا چی ءَ کئیت ءُ گْوش ایت کہ گار ءُ بیگواھیں مردمانی وارساں زر دیاں کہ گُنگ بہ باں بے توار بہ باں بلے ما گُنگ نہ بہ اِیں ءُ ریاست ءَ پہ وش وابی ءَ نیل ایں داں مئے چُکاں نیار ایت ءُ سر نہ کنت.“ گوں اے پَسّہ ءَ جُست کنوکیں جنین آدم گُنگ بوت ءُ واتر شُت۔
برے برے انچیں مردم اتک کہ وتی جُست ءَ وت پشل بوتاں ءُ اے جُستانی پَسّہ وت اِش اُوں نہ زانت کہ اے چونیں جُست اَنت ءُ چی ءَ کنگ ءَ آں، بلے اے میاریگ اُوں نہ اِتاں چی ءَ کہ اے پہ وتی لاپ ءِ شوھاز ءَ در پہ در اِتاں ءُ ریاست وتی پندلاں دیم ءَ برگ ءِ جُھد ءَ اَت کہ من اے نِشتگیں مردماں گوں ھمے ڈولیں جُست ءُ پُرساں دِلگوش بہ کناں ءُ اِشاں گیش اَزیت بہ دیاں۔ ریاست اُوں زانگ ءَ اَت کہ اے نِشتگیں مردم پْروشگ ءَ نہ اَنت ءُ ناں کہ چہ وتی بچاں بیھال بنت۔ اے بس آئی ءِ پندل اَت کہ من اِشاں چون ءُ چے ڈول ءَ گُنگ بہ کناں ءُ اِشاں اَزیتانی دیمپان بہ کناں۔ اے دمان ءَ جمبر نِشتگیں مردمانی سر ءَ گرندگ ءَ اِنت، دو روچ پیسر اُوں ھور بوتگ اَت، نِشتگیں مردم ھور ءِ سر ءَ نِشتگ اِتاں ءُ آیاں لوٹ اِت کہ ما گِدان ءَ مِکّ بہ کناں دانکہ ھور نِشتگیں مردم ءُ گْونڈیں چُکاں اَزیت مہ دنت ءُ نادراہ مہ باں۔ بلے ریاست انچو تُرس ءِ آماچ اَت کہ پہ گِدان ءِ جنگ ءَ تُرسگ ءَ اَت کہ بہ گندے ھمدا نِند اَنت اے زمین ءَ وتیگ کناں۔ چہ ھمے نِشتگیں مردماں چہ ریاست ءُ ریاست ءِ سِپاھیگاں لوٹ کُرت کہ ”مارا پہ گِدان جنگ ءَ رزا بہ دے اَت ما اِد ءَ نہ نِند اِیں ءُ جاہ نہ کن ایں ءُ شُما مئے سرڈگار وتی پنجگاں کُتگ ءُ مارا گزے زمین ءِ سر ءَ نِندگ ءَ نیل اِت۔“ سِپاھیگ چہ زھر ءَ گُنگ اَت، آئی ءَ وتی درگُڈینت اَنت ءُ دیمے ترینت ءُ گْوشت ئے ”شُما اِد ءَ چی لوٹ اِت، شُمے مردم زان ءَ ما گار ءُ بیگواہ کُتگ اَنت، ءُ اے زمین ءَ وتی زمین ءِ ڈول ءَ مہ کن اِت.“
اے سرجمیں روچ ءَ ھور ءَ پہ تبے گْورت، دگانی سر ءِ اَکس آپ ءِ بُڈ اِتاں، گْونڈیں چُکاں درچک وتی لوگ کُتگ ءُ نِشتگ اِتاں ءُ لھتیں مردماں اَکس وتی دل ءِ بند ءَ داشتگ اَت کہ اَکساں تر مہ بنت۔ چہ دگ ءَ گاڑی گْوزگ ءَ اِتاں، مردم اُوشتات ءُ نِدارَگ اِش چار اِت، ھمے میان ءَ دو درامدیں زال اَتک ءُ گوں نِشتگیں مردماں ھبر کنگ ءَ لگ اِت کہ ”شُمے چُکاں ھُدا آجو بہ کنت، اے ریاست زالم ءُ زوراک اِنت، اے نہ زان انت کہ ماتانی چی ھال اِنت پہ وتی گار ءُ بیگواھیں بچاں، اے نہ زان اَنت کہ چُک ءِ مِھر چے اِنت گوں مات ءَ بلے راستی ھمیش اِنت کہ شُما اے ریاست ءِ دیم ءَ وتی سر جھل نہ کُتگ ءُ زُلم ءُ زوراکی نہ چار اِتگ الم شُمے اے جُھد ءُ داتگیں کُربانی روچے رُژن ودی کن اَنت ءُ اے تھاریں شپ سُھب بیت۔“ چہ ھمے نِشتگیں مردمانی میان ءَ یکے ءَ پَسّہ دات ءُ گْوشت کہ ”گُلامیں راج ءُ زورگریں ریاست ءِ میان ءَ جنگ اِنت، اے راست اِنت کہ مارا زوراکیں ریاست ءَ پہ زور وتی گُلام کُتگ ءُ مئے چُکچینی ءَ کنگ ءَ اِنت، بلے بلوچ راج ءَ ھلاس کُت نہ کنت ءُ راج پہ گار ءُ بیگواہ کنت ءُ پہ کُشگ ءَ ھلاس ءَ بیت، ریاست وتی جتگیں کنڈ ءَ وت کپ اِیت ءُ گار بیت ءُ آئی ءِ نام ءُ نِشان نہ مان اِیت۔“
