نبشتہ کار: زروان زیب
چاردہ سال ءِ سپر، یک سرجمیں اُمرے ءِ تجربہ اَنت ۔ آ اُمر پد ءَ بلوچ ءُ بلوچستان ءِ آجوئی ءَ ندْر بہ بیت ، گُڑا آ اُمر ءِ تجربہ سانداریں تجربہ بنت۔ ھمے سانداریں تجربھانی مساپراں چہ یکّے ناکو ابرھیم اَت، تمردیں جمال اَت۔ جمال بلوچستانءِ انچیں میتگے ءَ ودی بوتگ اَت کہ آ میتگ اِستان ءِ زُوراکیانی مدام آماچ بوتگ، ءُ آ میتگ گومازی ءِ نام ءَ زانگ بیت۔ گومازی یک کسانیں میتگے، بلے آئی ءِ بامرداں گوں وتی کرداراں میتگ ءِ نام مزن کُتگ ءُ مرچی انگہ گیشتر مستر بوت۔ اے نام ءَ جمال ءَ مستر کُت ءُ ھمے مستر کنگ ءِ دْرچ روچ پہ روچ ودّان اِنت۔ ھروچ یک بامردے نمیرانی ءِ پِریم ءَ پُر کنت، ءُ دگہ باریں چُنت پِریم پشت کپتگ۔ ھرکس وڑے نہ وڑے ءَ وتی پِریم ءَ پُر کنان اِنت، ھمے رنگ ءَ ناکو ءَ ھم وتی نمیرانی ءِ پِریم پُر کُت۔
بلے! جمال اِستان ءِ زوراکیاں چہ پیسر سِلاه بند اَت۔جنگ ءَ اَت۔۔۔، مات رابیہ ءَ دست بڈّ ءَ جتگ ءُ جنگ ءَ دیم داتگ اَت، ءُ کمال اِنت نتُرس ءُ شیرزالیں رابیہ ءَ۔گِندئے ھمے گدّارانی ندارگ ءِ چونیں لزّتے کہ ماتے دست ء وت وتی چُکّ ءَ سِلاہ بند بہ کنت ءُ بلوچستانچءِ بیرک ءَ آئی ءَ بہ مانپوش اِیت ءُ آ چُک چاڑکّھی ءِ سیمسَر ءَ سرگوز بہ بیت، گُڑا اے گدّار زندگی ءِ کُجام ھم سُر ءُ پُرے باتِن ءَ نکش بیت، ءُ مرچی انچوش اِنت۔ھما گدّار مرچی نکش ءُ گوں وتی بدّیں کارپداں سھرا اَنت۔
جمال ءِ دورچاری، مزن پگری ءِ شاھگانیں جہ
جُھد ءُ کمنٹمنٹ، ھمراھداری، جنگی رپک ءُ ھُنر، جنگی راہ ءُ رھبند آئی ءِ کوھیں بالاد ءِ توسیپ اَنت۔ ءُ پد ءَ اے دُرستاناں یک یک کنگ ءُ چارگ بہ بیت گُڑا زمین ءَ گوں آئی ءِ مھر ءِ زور ھمینچو ودّ اِیت ءُ دست ءَ بُرز ءَ شان اِیت کہ مھروان نمیرانی ءِ پلسپہ اِنت۔ ھما پلسپہ کہ بلوچ ءَ را بلوچ بوَگ ءَ کُمک کنت ءُ آزاتی ءِ مکسد ءِ در ءُ وسیلھاں پچ کنت۔ ما بے ھال مہ بہ اِیں کہ مارا ھچ کار ءَ کار نیست یا مئے دست ءَ ھچ نہ بیت، بلے اے وڑیں شاھِگانیں کمنٹمنٹ زوراکیں کمنٹمنٹ اَنت۔ اے وڑے ناں وڑے ءَ سانمند کن اَنت، چونیں ھم نیمونے بہ کن ئے اے ساھگ اَنت۔
بلوچستان ءِ آجوئی ءِ جُھد داں دو ھزار دہ ءَ بہ گر دانکہ دوازدہ نومبر دو ھزار بیست ءُ چار ءَ بیا آئی ءَ وتی دستاں زُرتگ اَت۔ آئی ءِ جان رگ ءُ ریشگاں ھوار اَت۔ آ ھرروچ ھمے جُھد ءِ بھر ءُ سپر ءَ اَت، دمبرگ ءِ سارتی آئی ءِ جان ءَ نہ شُت۔ بلوچستان ءِ جتا جتائیں کوہ ءُ کوچگانی سنگت اَت، بلے بژن کہ گوں مں آئی ءِ یاداشت توانا نہ اَنت۔ دریگتیں بہ بوتین اَنت، بلے ناکو ابراھیم من اَچ تو پھلی لوٹ آں۔
ناکو من گوں تو ھبر کنگ لوٹاں ءُ گْوشاں کہ پہ تو نہ بلوچستان دردیگ اِنت ناں کہ تئی پگری سنگت بے سبر اَنت، پرچا کہ آ زان اَنت ” آشوب وتی چکاں وت وارت “۔
ھاں! البت مئے وڑیں بے اُوپاریں مردم بے وار اَنت، وانْگ ء ُھیران اَنت کہ تو یک سرے اِت ئِے، ءُ سرانی روگ توریت۔ بلے سبر ءِ کوپگ چو ھم نزور نہ اَنت کہ تئی جُھد ءِ چھرگ ءَ مہ جناں، اے داوایے نہ اِنت بلکیں تئی مزنشانیں جُھد ءِ بیسّہ اِنت ءُ تئی ھمے بیسّہ آشوبی جُھدکاراں تمرد کنت۔ داں ھمے وڑ ءَ نمیرانی ءِ پِریم ءَ بارت ءُ سر کنت، ءُ ترا ھم ھمے لسّھیں جُھد زندگ کنت۔۔۔۔کُتگ ئِے۔ انچو کہ شائرے گْوش اِیت:
گر نہ پیتا تھا زہر کا پیالہ
ورنہ سُقراط مرگیا ہوتا
ھو! سُکرات ءَ زھر مہ وارتیں مرچی آئی ءِ نام کس ءَ نہ گپت، بلے بیا کہ ناکو تو وَ زھر نہ وارتگ ءُ تئی زندگ بوَگ ءِ پلسپہ ھم دگرے۔ آ تئی بے مُلیں جُھد اِنت، جُھد ھمے زھر ورگ ءُ پہ وتی زمین ءَ ندر بوَگ ءِ پلسپہ یونان ءُ بلوچستان ءَ چون گیشّینگ ءَ اِنت۔ لکیرے کش اِتگ، تئی ءُ سُکرات ءِ نیام ءَ لکیر ءِ کشّگ آسان نہ اِنت، بلے تئی پلسپہ ءَ کش اِتگ ءُ تچک کُتگ، اے شرپ تئی کُلیں سنگتاں ھم رستگ۔
ھمے روچ ءَ کہ تئی شھیدی ءِ ھال اتک، گُڑا سنگتے گْوشگ ءَ اَت کہ لھتے وھد ءَ پیسر آئی ءِ گوم ءَ تو ھال کُتگ ءُ سنگت ءَ گوں تو گِندوکی ءِ گِلّہ کُتگ، بلے تو ھمد ءَ یک بے دروریں گْوشتِنے گْوشتگ کہ: ” من ءُ تو تُری پنچ سال ءَ ھم دپ مہ کپیں ءُ گند ءُ نند مہ بیت، بلے مئے مکسد یک بہ بیت گُڑا بہ زان ما مدام یکجا اِیں” ۔
میرک بلوچ! اے تئی آکری روچانی گْوشتِن اِنت ءُ مئے واستا اے کارے ءُ مارا پرّیسگی اِنت۔ ءُ گُڈّی ءَ من نہ گْوشاں کہ بھشت تئی ھنکین بات، پرچا کہ تئی پلسپہ ھمینچو زوراک اِنت کہ اے پالانی ھاجتے نہ اِنت۔