مئے دیدگیں گنی جان

نبشتہ کار: زُھرہ دشتی

بھِشت دْروشمیں وتن تئی آجوئی ءِ نود کِہ مُدام نیزگاریں زمین ءِ دلبند ءَ ساھیل کن اَنت، ھما ابرمی ھر شئے کہ گُلامی ءِ سانکلاں چہ ھم آجو نہ اِنت، درچک ءُ دار، سِنگ ءُ ڈوک، کپوت ءُ شانتُل مئے گُلزمین ءِ بنی آدماں وَ بِل، بلے اِد ءَ ھاک ھم لگتمال۔ اِد ءَ مئے جند ءِ آزمان چیھانٹ جنت مئے سر ءَ، زمین ءِ ھوشام ءُ ھلاھوش پہ بچّانی ھونانی تِنگگ ءَ تو گْوش ئے مدام کلنڈ ءَ ایر اِنت کہ بِھ تر نہ بیت۔ من ءَ وَ منی دُروگیں نبشتہ کاری ءُ بٹاکاں نوں وتی ارجاں جتگ ، ھمے نہ اِنت کہ ماہ ءِ رُژنائی بیچارگیں زمین ءِ جبین ءَ بہ کپ اِیت ءُ آزمان ءُ زمین گوں درداں پیچ ءُ تاب بہ ور اَنت، بلے من ءَ چے سُد ءُ سما۔ منی گوش مُدام کرّاں یا زمین گُنگ اِنت، ھو باریں؟ باریں؟ رولہ درد رُودین اِیت، ٹپ ءُ ٹوری ئیں ارواھانی گیمُرتگیں تاکانی سر ءَ یا منی جند ءِ بالاد پہ گم سینگارتگ یا دسمبر ءِ میان ءَ گوریچ ءِ شیکگ دِل ءُ دیدگاں چو شال ءِ داب ءَ برپ بادین اَنت۔
اگاں من بیچارگیں دسمبر ءِ ڈوبارگ ھیل کُرتگ ، منی جند وَ بہ گندے کارستانی مِرگ ءِ ودار اِنت، چی ءَ کہ من ءَ وتی نبشتانک الم سرجم کنگی اَنت۔ من ءَ ھم چو راجدوستیں مردُمانی داب ءَ وتی زمین ءَ باور کنائینگی اِنت کہ من ھم پہ تو بٹاک بندگ زاناں، من ھم پہ وتی چاگِرد ءَ یک چم پچیں کور ءُ وانِندئیں زانتکار ءُ نِبشتہ کارے آں۔ من وَ ھیل کُرتگ کارِستانی کُشگ، منی کارِست داں مہ مِراں منی نِبشتانک کپّی ءُ چُنڈی بیت، بلے ھردیں کہ منی نبشتانک گُڈّسر ءَ سر بیت من جیڑاں کہ دُروگ ءُ ھلاس بوتاں۔ زھیرانی تاکریچیں دسمبر، ابیتکیں رولہ، درد بکشوکیں زِمستان ءُ سرشپانی سرگْوات، ماھکانی، گرم ءُ جلیں لِوار کہ مُجّتی مِھروانانی گیراں کار اِیت، ءُ پد ءَ منی ایوک ءَ نِندگ ءُ جیڑگ تانسریں ندارگ من نازینتاں، تانسریں درد ھم چہ ارواہ ءِ سر ءَ ایر کِنز اِتاں، بلے بیا کہ گنی جان تو چی ءَ شُت ئِے؟
دسمبر اُوں چک ءُ پد نہ بیت پہ واتر بوگ ءَ، کمبھت ءَ منی وڑ ءَ اے سُد ھم نیست کہ راج پہ من ءَ وداریگ نہ اِنت۔ من ھزار کُنٹانی درد پِر داروکیں دسمبراں، بلے پد ءَ واتر بیت۔ پد ءَ جیڑاں کہ گُڑا بانُک کریمہ تو چی ءَ شُت ئِے؟ پد ءَ دگے اپریلے جھ جنت گوں زھیر ءُ مولُماں، ءُ ائیدے کہ جیگ ءَ پہ ارس میچلین اِیت ، لاش مارا پہ سوگات دیگ بنت، بلے پد ءَ ھم اَئید گوں تینزیں گاماں چو وش ملگیں کبگے ءَ کئیت، پد ءَ ھمے جیڑگ کہ جاوید جان تو وَ مہ شُتین ئِے، بلے منی نِبشتانک و ءَ سرجم بوت ناں، من وتی کار کُت کارِست بِلے مُرتاں ، بلے یار ھرکس کِہ روت پد ءَ ما وتگڑیں لچہ ءُ شَیر، نبشتانک، ھزار کاسِد، کلوہ ءُ نمدی کن اِیں۔ ما آیاں اے باور کنگ ءِ بار بار جُھد ءَ کن اِیں کہ زِندمان بے شُمارا ھورک اِنت، نوں بیائے ما وتی نِبشتانک سرجم کُرتگ اَنت بس اِنت۔ نوں وتی زھیرانی آس ءَ مئے بزگیں کُنٹ ءُ ارواہ ءِ پیلوشینگ، بلے کس ءَ مئے سر ءَ بزّگ نہ کنت، یار کس واتر نہ بیت ، ھَیر گپ باز اَنت، مروچی ھم چو گْوستگیں داب ءَ کہ مُدام من زِندمان ءِ لگوشتگیں رنگانی تہ ءَ دُچار کپتاں، مروچی ھم ما آزمان ءَ جمبر سما کنگ ءَ اِتاں ءُ گوریچ درچک ءُ دار زِر ءُ ھاک پُلک ءُ ڈنگراں گوں ڈیک وران اَت، ءُ دْروت ءُ دراھبات گْوشگ ءَ اَت۔ انچو اِشتاپیگ اَت کِہ کسی کُلوھانی برگ ءَ ساجو نہ اَت۔ من وتی بزگیں ند زُرت گنی جان مروچی چہ باز سال ءِ جُنزگ ءَ پد چو ساجِد ھُسین ءَ تو ھم من ءَ گیر اتک ئِے۔ من ءَ وتی میتگ گیر اَتک، ھما میتگ ءَ تئی ءُ جاوید جان ءِ جنگانی کِسہ رُستگ اَنت۔ ھما میتگ ءَ شُما وتی کسانی گْوازینتَگ اَت، ھما میتگ ءَ من وتی کسانی گْوازینتَگ اَت، ھما میتگ ءِ ھاک کہ مروچی لگتمال کنگ بوتگ اِتاں لگورانی دست ءَ، آ ھاکانی پھازگ ءَ شیرزالیں ماتاں شُمئے دابیں ورانائیں یاگی ودی کُتگ اَت۔
من ءَ یات اِنت من کہ ھردیں کسان اِتاں گُڑا من بازیں انچیں کارِستانی نام اِش کُتگ اَت، شھید ڈاکٹر ھالِد ، بانُک کریمہ، ڈاکٹر اللہ نِزر، واھد کمبر ، بالاچ مری، رزاجھانگیر، داد جان شیھو ، شھید سمیر جان ءُ دگے بازیں کارِست ھوار اِت اَنت۔ زرینہ مری کہ انگت گار ءُ بیگواہ اِنت، گُڑا آ کارِستانی تہ ءَ گنی جان تو ءُ شھید ھلیم ھم ھوار اِت ئِے، تو آ وھد ءَ کہ نمیران بوت ئِے من کسان اِتاں ءُ نہ زانتگ اَت کہ سرمچاری چی یے، وتن دوستی چی یے،نبشتہ کاری چی یے، گُلامی ءُ بزگی، جنگ ءُ جیڑہ کُجام دُروشُماں ، بلے مئے میتگ ءِ مزن سریں میر، ءُ نواب ءُ رنداں الم زانتگ ات کہ تو پہ کُجام کِشک ءَ وتی نُگرھیں جان بکشاتگ۔
من ءَ سنگتے ھست آ ھم منی داب ءَ بزگیں نبشتہ کارے، مُدام نِشتگ یک یک ءَ لبز پٹّ اِیت، شوھاز ءُ یکجاہ کنت، گُڑا من کہ پانزدَہ شانزداہ نبشتانک نبیسگ اِتگ اَت آ منی ھرچ نِبشتانک ءَ وان اِیت ءُ الم من ءَ کُلوہ دنت کہ تو دُژمِن ءَ چہ گیش وتی راج ءَ ڈوبارے، بلے گنی جان من چوں بہ کناں تو کہ ھردیں شھید بوتگ ئِے تئی مات ءِ دابیں شیرزال ھمے گپ ءَ کنت کہ اَجوئی ھون لوٹ اِیت ءُ ابید چہ ھون ءَ وتن پھازگ نہ بنت، گُڑا میتگ ءِ مردُمانی کوریں نِگاھاں بدتِریں مردُم ھما گْوشگ بیت کِہ پہ کُربانی ءَ چک ءُ پد نہ بیت، ءُ دیمروئی کُتگیں مردُم ھما گْوشگ بوتگ اَت کہ مئے ھلک ءِ مزن سریں بٹاک بندوکیں یا رسانکدر ءَ جِند ءِ بلوچیں مات ءُ گْوھاراں زاہ دیگ ءَ شریں دابے ءَ باج برگ ءَ اِت اَنت۔ ھَیر! اآیانی بے پلگار ءُ پلیتیں نام ءَ من وتی نِبشتانک ءِ تہ ءَ پدّر کنگ نہ لوٹاں، بہ گندے آ راجدوستیں مردُمانی دست ءَ ما ھم زاہ ورگ ءَ اِت اِیں ،چی ءَ کہ ما ڈاکٹر مھرنگ ءِ دابیں راھشون نہ اِیں۔
مروچی پد ءَ دسمبر اِنت ءُ منی بزگیں ارواہ ءِ بیوسی ءُ منی جیڑگ ءُ نِبشتہ کاری ، گُڈّسر ءَ بس دگے ھِچ ، ھردیں تئی شھیدی ءِ ھال ءَ میتگ سر ءَ زُرتگ اَت سرجمیں مھلوک ھبکّہ اَت کہ تو کُجام کِشک ءَ وتی ارزِشتیں ھون تلام کُتگ اَنت ، کسے ترا بد گْوشگ ءَ اَت، چی کہ مئے میتگ ءِ مردُم بزگ چہ پس ءُ دلوت ءَ ھم گنتِر اَنت ءُ چیزّے تئی دابیں کُنگر پہ مُجّتی تئی کِشک ءَ رھادگ بوت اَنت۔ شھید جاوید پنّام ء آسپ جان ءُ دگے ھزاراں جنگول کہ مروچی ھم سیائجی ءُ مزنبند ءِ پھنات ءَ جنگانی زید ءُ ملپد سینگارگ ءَ اَنت، گنی جان من تئی جِند ءَ گوں باز گیش ءَ ڈیک نہ وارتگ اَت ، بلے تو کہ ھردیں ابدمان بوتگ اِت ئِے ءُ بازیں جنگولیں سرمچار کہ کاینت ترا مئے میتگ ءِ زمین ءَ وشبوئیں پُلکانی میار کن اَنت، گُڑا تئ ادیرہ ءَ گوں روچ ء مروچی من ءَ یک ابرمی مِھرے ھست۔ من چہ درکسانی ءَ مُدام ھما تامُر ءُ تئی گُڈّی دیدار ءِ اکسانی گِندگ ءِ واھگدار بوتگ ءُ گرم ءِ جل کہ بوتگ من دیستگ میتگ ءِ لس مردُم نوں واباں ِانسرتگ اَنت ،گُڑا من چک ءُ پد، پہ تُرس ءُ لرز شُتگاں کِہ راہ ءَ کس من ءَ مہ گِند اِیت ءُ اے جُست ءَ مہ کنت کِہ مانشجاہ ءَ چی ءَ روے ءُ اُود ءَ جِن ھست ، مردُم ءَ گنوک کناں، لھتین ءَ من ءَ گنوک پھم اِتگ، من بلے مُجّتی پاد شِپاد گِران بوتگ ءُ شُتگ آں۔
برے بلوچستان ءِ بیرک چُک اِتگ کہ گوں گوات ءِ شیکگاں ھوار میتگ ءِ لس مھلوک ءَ تئی دیمونیانی پنت ءَ دیگ ءَ اَت ، ءُ برے برے سوھانیں تیر زُرتگ ءُ یکجاہ کُتگ اَنت ءُ بی ایل ایپ ءِ نام جوڑ کُرتگ۔ برے تئی اکساں گوں جیڑ اِتگ کہ تو پرچا نمیران بوتگ ئِے، بلے گنی جان ترا گپے گْوشاں انچو کہ من دیدگ ءِ لاش ءِ بابت ءَ یک نبشتانکے نبشتہ کُتگ اَت کہ اے میتگ ءِ کسِہ چی اِنت ءُ اِد ءَ مردُم گُنگ ءُ بے توار اَنت، اِد ءَ جون ءُ ھون ءِ ھِچ ارزِشت نیست، اِد ءَ ھرکس شھید بیت بس جون کپان اَنت ءُ ھرکس ھمے جیڑگ ءَ اِنت کہ کئی جون اِنت ءُ باریں کئے جتگ۔ گُنگیں مردُمانی لاش ھم دور دیگ بوگ ءَ اَنت، بلے مئے میتگ ءِ مردُم انگت نہ مار اَنت کہ گُلامی چی یے ءُ گُلامی کُجام اِنت۔ ھر کس انچو گُلامی ءِ پوست ءَ مان لکوشتگ کہ کس درایگ ءِ سما ءَ ھم نہ اِنت ، کس آجوئی ءِ واباں ھم نہ مار اِیت ، بلے ترا چہ پد میتگ ءَ سیاہ گْواتے ءَ سر کُتگ اَت ، تئی گِس ءِ پیژگاہ ءَ شیھک ءُ امبر ءِ زھیرانی گُواڑگ رُستگ اِتاں، یا میجریں کاسُم ءِ ھما وشیں شَیر ءُ پِربند یا جاوید جان ءِ ھونانی وشیں بوہ پد منتگ اَنت ءُ تئی شیرزالیں مات ءِ ارواہ ءَ دوبر ھمید ءِ روگ ءِ آزگیں ٹپ کہ مُجّتی سگگ لوٹ اِیت ءُ کھریں زمانگ ءِ تھل ءُ کُچلیں تژن ءُ تیھار ، بلے درد پد ءَ ھما پش کپ اِیت کہ تو واتر نہ بہ ئے، کرن جُنزان باں تئی شموشگ وتی جاہ اِنت، تئی گیر گیشتِر اجگیں ارواہ ءَ گیمُرین اَنت۔
گنی جان من ترا پوہ کنگ نہ لوٹاں، چی ءَ کہ بہ گندے جاوید جان ءَ گوں تو میتگ ءُ وتن ءِ بزگی ءُ پدمنتگیں راج ءِ بابت ءَ الم گوں تو گپ ءُ تران کُتگ۔ تو الم آئی ءَ جُست کُتگ کہ کئے باجو بوتگ ءُ کئے ءَ توپک بڈّ ءَ اِنت پہ ننگ ءُ لج ءِ پھریزگ ءَ۔ آ ترا ھمے پسہ ءَ دنت کہ وت واھِشت دوستیں سنگت پُشت ءَ کِنز اِتاں ھمایاں کہ پہ شوک توپک بڈّ ءَ کُت ءُ جنگل ءَ گزانی تہ ءَ شُت ءُ اتکاں سنگینیں جاورانی وھد ءَ آیانی سنگر مٹّ بوتگ اَنت، ءُ مزن جگریں بامرد انگت جنگ ءَ اَنت ءُ لھتیں سنگت شھید بوتگ ءُ لھتیں مرگ ءِ بیمّ ءَ تتکگ ءُ درانڈیھ ءَ شُتگ ، بلے یار جاوید جان، گنی جان لشکر انگت چہ شُمئے کِرد ءِ بیمّ ءَ تُرس آماچ اِنت۔ ھردیں جاوید جان شھید بوتگ اَت گُڑا آ داں سئے روچ ءَ شپ ءِ نیم کنت ءُ کئیت ادیرھانی چاریں آتراپاں انگِر ءَ کنت ءُ اُوشت اِیت کِہ بلکیں شھید آرگ بیت، وتی ھنکین ءَ، ھمے داب ءَ آ گنی جان پنّام کاسُم ءِ گُڈّی وابجاہ ءِ بے شرپی ءَ کنت ءُ بلوچِستان ءِ بیرک ءَ دور کنت، بلے شُمئے کاروان انگت جُنزان اِنت۔ شُما ھما آجوئی ءِ واب دیستگ اَت آ شُما نہ دیست، بلے شُما زان اِت کہ اِد ءَ ھمُک پُسّگ چو واجکار ھسابِجار ءِ وڑ ءَ مادریں زمین ءِ سُرمگیں ھاکاں لگتمال نہ کنت ءُ نہ تچ اِیت۔
من برے برے وت ءَ گوں جیڑاں کہ درمُلک ءَ نِشتگیں رھشون وتن دوستی ءِ بٹاک بند اَنت ، بلے من رد بوتگ آں۔ درمُلک ءَ لس رھشون ھسابِجار ءِ دابیں بے دِل نہ بنت، ساجِد ءُ لُمہ کریمہ ءَ منی تانسریں مارِشت مٹ کُت اَنت، من وتی نِزوری ءُ بزگی ءَ ھما وھد ءَ ماراں کءَہ ھردیں من بانُک کریمہ ءِ سر ءَ چیزے دانک نِبشتہ کنگ ءَ باں، گُڑا من ءَ وتی نِبشتانک ءِ سر ءَ بزگ کنت ،ءُ من سرپد باں کہ واکی اے وھد ءَ من ءَ چہ بزگتریں مردُم نیست، ءُ پد ءَ ساجِد ھُسین ءِ چیزے دانک منی باتِن ءِ بے وسیں مردُم ءَ پہ گریوگ ءَ لاچار کن اَنت، بلے من گریت ھم نہ کناں کِہ ساجِد ھُسین تو مئے کوریں نِگاھاں بیگار بوگ ءِ روچاں ھم (سرینڈر ) باجو بوتگ اِت ئِے ،بلے سویڈن ءِ ھونواریں زِر ءَ تئی کُنٹ ءِ پیشدارگ ءَ گوں مئے ھزار پندل ءُ وتگڑیں ھبر ولگواج کُت اَنت۔ بہ گندے منی ھبراں چہ راجدوستیں بلوچ بد بہ براں، بلے واجکار ھسابِجار اے مرد کہ ھست اِنت مئے چمانی دیم ءَ دیدگیں گنی جان ءِ تِلائیں سر ءِ سوگِند ءَ وارت ءُ ھزار وتگڑیں دروگ ءُ بٹاک بند اِیت گوں گُلزمین ءَ، ءُ گُلزمین ءِ چنکے ھاک ھم چِست کنت ءُ ھمے گْوش اِیت کِہ من ءَ سوگِندیں شھید ءُ گُلزمین ءِ داں ما وتی وتن ءَ آجو نہ کناں ما ایمِن نہ بہ اِیں، بلے ھردیں جنگانی دور ءُ باریگ کِہ کایاں گُڑا واجکار ءَ پہ تچگ راہ ءُ در بھر نہ بوت۔ چوش کہ شِلسریں تیراں مُھکمیں کُنٹ اوپار کن اَنت، ءُ مروچی واجکار یورپ ءَ نِشتگ ءُ بلوچِستان ءِ بیرکے گون اِنت انگت ھم وتی مزن مزنیں بٹاک ءُ پندلاں یل نہ کنت، ءُ وت ءَ مستِریں گپ زانت ءُ راجدوستے کنت، بلے واجکار اگاں پاکِستان ءِ دست ءَ پہ راجدوستی ءِ نام ءَ کُشگ ھم بہ بیت منی نِز ءَ ھما لگوریں بجار اِنت کِہ گنی جان ءُ زمین ءِ ھاکاں گوں دروگیں سوگِند وارت ءُ مرگ ءِ بیمّ ءَ چہ تچ اِیت۔
ھیر! منی انچو بِستار نہ اِنت کِہ من واجہ ءِ دابیں رھشوناں بہ ڈوباراں، بلے واجکار ءَ انچیں کارے کُت ءُ مروچی توپک ھما شیرزالیں گْوھارانی کوپگ ءَ دْرتکگ ءُ گوں براتاں ھمکوپگ اَنت۔ بارود بستگیں نُگرھیں جان ءَ چُنڈ چُنڈ کن اَنت ءُ گوات ءِ شیکگاں گوں رولہ ءِ زردیں رنگاں ابدمان بنت، ءُ آزمان ءَ شھموکیں اِستال ءَ چو تاموریں زمین ءَ رُژن بکشاینت، گودی شارُل، گودی سمُیہ، کامریڈ ماھل، گُلیں ماھِکان ءُ بانُکیں زرینہ پنّام ء ترانگ ماھو ءِ دابیں شیرزالانی کِسہ مُجتی ماں راجدپتر ءَ نکش بنت۔ راجدپتر انچو زوراک اِنت کہ اَئی ءِ تہ ءَ کس شموشگ نہ بیت، بھا بوتگیں بلوچ بکشگ نہ بنت ءُ گنی جان ءِ دابیں پُسّگانی ھون پہ باندات ءَ الم سبزیں بھار رودین اَنت۔ لُمہ یاسمین ءُ اما جمیلہ ئیں مات نازینک جن اَنت ءُ بلوچِستان الم آجو بیت، کھریں شپانی یک بامے الم مئے سوب بیت، تئی دابیں بامردیں سرمچارانی واب الم مانا بنت ءُ شُمئے سُھرچکیں ھون زمین ءِ جبین ءَ آجوئی ءِ گواڑگ رودیناں، گنی جان ترا ءُ جاوید جان ءِ دابیں گُلزمین ءِ کُل شھیداں سُھرچکیں دْروت ، مروچی من ءَ دسمبر ءِ ابیتکی ءَ گوں تو دُچار گیجگ ءَ لاچار کُت۔ بَھِشت ءَ بات ئِے ءُ شُمئے کاروان جُنزان بات۔