جُست ءِ ھک

نبشتہ کار: بْرمش بلوچ

مرچاں بلوچ راج ءِ وانِندھاں ھر روچ تھنا پنچ دمان ءَ وتی راجی زبان ءِ وانگ ءُ دربرگ ءِ جُھد کنگی اِنت۔ ما ھمے بہ زان ایں کہ موبائل پہ ما بلوچی کتاب اَنت، پمیشکا مارا وتی موبائل پہ وتی راجی زبان ءِ وانگ ءُ دربرگ ءَ کارمرز کنگی اَنت۔ باید اِنت یک زُبان دوست ءُ راجدوستیں اُستاد، نودربر ءُ وانِندھے ءِ اولی واھشت ھمے بیت کہ پہ وتی زُبان ءِ دیمروئی، بلوچ راج ءُ چاگِردی جیڑھانی سر ءَ شائِری کنگ ءُ راجدوستی نبشتانک نبیسّگ، بے سمائیں راج ءِ آگاھی ءُ رھشُونی کنگ ءَ من وتی ند ءَ چِست بہ کنان ءُ بلوچی نبشتہ بہ کن آں۔ من بلوچی دَرونتاں وانان ءَ وتی راجی زُبان ءِ سرمچار، جُھدکارے جوڑ بِہ بَہ آں ءُ مُدام بلوچی راجدوستی نبشتانکاں نبیسّ آں یا شائری بِہ کن آں کہ گلامیں راج ءِ تہ ءَ راجدوستی البار(عام) بہ بیت۔

البت پہ بلوچی زُبان ءِ یک شریں سرمچار ءُ نبشتہ کارے بوگ ءَ مارا وتی لھتیں نزوری ھم دلگوش کنَگی اَنت۔ اگاں ما بلوچی زُبان ءِ جُھد ءَ ھورت بِہ چار ایں گُڑا ما سرپد بَہ ایں کہ مئے بلوچ وانِندھانی دو مستریں نزوری اَنت۔ وھدے ما وتی ھمے دوئیں نزوریاں دلگوش بَہ ایں گُڑا ما زیت وتی راجی زُبان ءِ وانگ ءُ راست نبیسّگ ءَ وت ھم زبر بَہ ایں ءُ راجی زُبان ءِ شریں نبشتہ کار جوڑ بَہ ایں پرچا کہ بلوچی مئے جِند ءِ ماتی ءُ راجی زُبان اِنت پمیشکا پہ ما بلوچی وانگ ءُ راست نبیسّگ سک آسان اِنت۔

اگاں تو بلوچے ئے ءُ بلوچی ونت کن ئے گُڑا اِے ھم گنج اِنت۔ ترا کس نہ گْوش اِیت کہ بْیا ءُ یکپارگی بلوچی نبشتہ بہ کن۔ گِند ئے ما بلوچ داں دوازدہ سال ءَ ھمے پارسی، ھِندی ءُ سندھی ءِ وڑیں زُبانانی دَرونتاں وان اِیں بلے پہ وتی جند ءِ بلوچی آسانیں دَرونتانی وانگ ءَ ما بیست دمان ءِ وھد ھم نہ کَش اِیں کہ مئے بلوچی دربری (کورس) ءِ تہ ءَ تھنا سَے دَرونت اَنت ءُ ھمے سے ئیں دَرونت یکیں روچ ءَ ھم وانگ ءُ ھلاس کنگ بنت۔ گِند ئے اے نزوری ءِ مستریں سبب ایش اِنت کہ ما کَس ءَ دلگوش نہ کن ایں، کَسی پنت ءُ سرسوجاں نہ منّ اِیں۔ ما لوٹ اِیں کہ مارا ھرکَس دلگوش بہ کنت، تھنا ما گپ کن اِیں ءُ شما تھنا مارا دلگوش بَہ اِت۔ ما وت دَرونتاں نہ وان اِیں بلے بے سیتیں جُست وَ لازم کن ایں۔

البت ماں وانگجاھاں نودربر پیسر دَرونتاں وان اَنت، وھدیکہ دَرونت ھلاس بیت پد ءَ دَرونت ءِ سوالانی بھر کیت، پد ءَ ھالیگجاہ(Fill in the Blanks)، دْروگ ءُ راست(True or False) ءُ جُستانی بھر وانینگ بنت ناں کہ جُستانی بھر چہ درونتاں پیسر وانینگ بنت پمیشکا گْوش اَنت داں وھدیکہ یک نودربرے ءَ دَرونت نہ ونتگ ءُ سرپد بوگ ءِ جُھد ئِے نہ کُتگ گُڑا آئی ءَ جُست ءِ ھچ ھک ھم نیست۔

باید اِنت ما وتی راجی زبان ءِ جھد ءَ دلپْروش مہ بَہ اِیں، پروش مہ ور اِیں کہ من بلوچی وانگ ءُ نبشتہ نزور آں یا بلوچی نہ ونتگ۔ بلکیں چہ دُرستاں پیسر بلوچی دَرونت ءُ بُنرھبند ءَ بِہ وان اِیں کہ سرپدی چہ درونتانی وانگ ءَ رس اِیت، بلوچی کُمکارگال، تپورگال(ءِ ءُ ءَ)، رنگ گال(یں ءُ ئیں) ءِ وڑیں چیزاں دلگوش بہ کن ایں ءُ پد ءَ زُبان دوستی ءُ راجدوستی نبشتانکاں بہ وانان ءَ دِگرانی رَدی ءُ نزوریاں بہ چار ایں گُڑا ما زوت ھیل کن اِیں۔ وانگ ءِ وھد ءَ لبزانکی چیدگ ءُ بھرگاں سرپد بوگ ءِ جُھد بہ کن اِیں۔ ھمُک لبزانکی چیدگ ءِ راستیں جاہ ءُ بھرگانی سنج کنگ ءَ بہ زان اِیں۔ چہ اُستاداں جُست بہ کن اِیں کہ نبشتہ چے یے ءُ نبشتہ ءِ چُنت کاریچ(پروسّس) اَنت؟

بزانکہ ھر وھدے ما نبشتہ کن اِیں گُڑا وتی نبشتگیں گالرِداں وت نہ وان اِیں، وت آیاں ھچ چمشانکے نہ دے اِیں کہ آیانی رَدی راست کنگ بہ بنت۔ ما گوں راج ءِ وانِندھیں مھلوک ءَ دزبندی کن اِیں کہ سرپدی چہ وانگ ءَ رس اِیت، دُنیا ءِ ھر جاہ ءَ نودربر چہ دَرونت ءُ نبشتانکانی وانگ ءَ زبر بنت پمیشکا چہ دُرستاں پیسر وتی راجی زُبان ءِ دَرونت ءُ بلوچ راجدوستانی نبشتانکاں بہ وان اِت کہ باندا شمارا وتی راجی زُبان ءِ سرمچار ءُ جُھدکاریں نبشتہ کار جوڑ بوگی اِنت، شمارا اِے راج ءِ تہ ءَ گلامی ءُ ایردستی ءِ ھلاپ ءَ نبیسگ ءُ راج آگاہ کنگی اِنت پمیشکا وھدیکہ نبشتہ کن اِت گُڑا مُدام وتی نبشتگیں چیزاں وت دوبر وت ھم بِہ وان اِت، آیانی رَدیاں وت راست کنگ ءِ جُھد بہ کن اِت۔

پد ءَ گْوش آں کہ چوناھا یک روچے ءِ تہ ءَ پکیر مُلا وَ جوڑ نہ بیت۔ البت اگاں ما وتی اِے دوئیں نزوریاں دلگوش بَہ اِیں ءُ اے دوئیں کاراں ھیل کن اِیں گُڑا ما زیت وتی راجی زُبان ءِ راست نبیسّی ءَ وت ھم زبر بَہ اِیں ءُ وتی راجی زُبان ءِ شریں نبشتہ کار جوڑ بَہ اِیں۔ وھدیکہ ما بلوچی راست نبیسّگ ءَ شر ھیل کُتگ گُڑا پد ءَ ما اشتاپی نبیسّگ ءَ ھم رَدی نہ کن اِیں۔

بلوچ راج شالا وت ماں وت تپاک، ھمدست، ھمکوپگ ءُ یکمُشت بات۔ بلوچ ءُ بلوچ راجی زُبان بلوچی شالا دیمروی بہ کنات ءُ بلوچ راج ءِ تہ ءَ زبان دوستی ءُ راجدوستی البار بہ بات۔ شالا انچوش بات۔