نبشتہ کار: دل مراد بلوچ
بلوچی رجانک: ھسابجار
بلوچیں مات ءُ گْوھار دگانی سر ءَ درامدانی دیم ءَ کہ ارس ءِ گْوارگ ءَ اَنت ، بہ گندے پہ بازینے ءَ اے مانایے مدار اَنت۔ بلے ھمایاں کہ بلوچ ءِ درد مار اِتگ، آ زان اَنت کہ اے ارس دپترے نکشگ ءَ اَنت۔ آ ھمے ارسانی جھگیر اَنت ءُ ارسانی پریچوک اَنت۔ آ شر زانت کہ پنجاپی ءِ دیما بِلّے تُری مرچی اے ارساں کد ء آپے ءَ ھم بستار نیست، بلے چماں اندیمیں ھمے دمانانی ندکار چہ ھمک ترمپ ءَ یک دپترے نکشگ ءَ اِنت۔
شپ ھمینچک تھار ءُ لُنج اِنت بلے سُھبے الم ھست ئےِ ، البت چیزے انچیں شپ بنت کہ سک کَشّ دے اَنت چیزے چماں انچیں تھاری یے مانپوش اِیت کہ رُژنائی ھم تامور بیت۔ سیما ءُ زرینہ ءِ بھت ءَ ھم انچیں شپے کپتگ، سیما ءُ زرینہ ءِ ارس دو بلوچیں کارست اَنت کہ آھانی چمانی روک ءِ دوا شبیر، پنجاپی ءِ زندان ءَ چنت سال اِنت کہ بندیگ اِنت، ھر دُک ناوانندہ ءُ کُوچگی مردم اَنت ، یک دپترے شبیر ماں زندان ءَ نبیسگ ءَ اَنت یکے سیما گوں وتی ارساں بلوچ ءِ زمین ءَ دگانی سر ءَ نبشتہ ءَ اِنت پرچا کہ سیما ءِ ارس پھکیں موتکے کہ ماں وھد ءِ دلبند ءَ گُرچگ ءَ اِنت۔ اے ارس ماں بلوچستان ءِ دپتر ءَ انچیں مس جوڑ بیتگ اَنت کہ گوں ایشاں زوراکی ءِ بگیری ءَ یک نوکیں کتابے نبشتگ کنگ بیگ ءَ اِنت۔ اے ھما گواھی اِنت کہ زمین ءِ سر ءَ نکش بیگ ءَ اِنت پہ آیوکیں پدریچ ءَ چراگ بیگ ءُ بلان اِنت۔
زیک ءُ پیری یک نامی ئیں یوٹوبی یے ءَ یک گڑ ءُ مُنجیں گلگدارے شنگ کتگ اَت کہ اشی ءِ تہ ءَ چو کہ سنگتانی گوشگ اِنت ، مرد گپ جنت: “ شبیر نیست اِنت” تہ من ءَ گیر اتک کہ اے وَ اولی بر نہ اِنت کہ چُوش بیگ ءَ اِنت، دوھزار ھبدہ ءُ ھژدہ ءَ کہ سرزاھر ءَ سُر ءُ پُر کہ کم تر اِتگ اِت اِنت، آ وھدی چم ءِ زاھر ءَ بس تُرس ءِ بادشاھی اَت۔ دگ ھورک ات اَنت ءُ زبان گُنگ، ریاست ءِ زوراکیانی تھاری کُلّیں دمکاں مانشانتگ اَت۔ ماما کدیر ءِ مدامی ئیں بُنجل وَیران اَت، یک ءُ دو کس پہ تُرس ءُ لرز اتک ، چیزے اکس کش اِت ، ماما دردیگانی دردوار اَت وت ءَ داشت ئےِ۔ اے ھما وھد اَت کہ سیما ءُ زرینہ نوکی شال ءَ سر بیتگ اِت اَنت، آھاں نہ سیاسیت ءِ الپ ءُ بے یے زانتگ اَت ءُ ناں کہ رسانکدر ءِ جکاجیک۔ دو کوچگی ناوانندئیں جنک اِت اَنت بلے گوں آیانی پجار ءَ شبیر ءِ نہ سگوکیں درد ءِ کسہ بندوک اَت، آ درد ءِ جھگیر اِت اَنت۔ آ و بس پہ وتی بیگواہ ءِ شوھاز ءَ دگاں درکپتگ اِت اَنت۔
ھمے میان ءَ سیما ءُ زرینہ ءَ پہ شبیر ءَ نوابادیاتی چاونیءَ ماں شال ءَ یک پنتاکے بھر کُت تُرس ءُ لپرزتگیں کوچگی جنک پُریں نھادی ءَ درامدیں مردمانی میان ءَ کہ اُود ءَ ریاستی رستر اِت اَنت، ریاستی لشکر ءَ سیما بیھار دات، کم شرپ کُت، کوچگی اے نہ تُرسیں جنک ءَ کہ آئی ءِ جبین ءَ دوستیگیں لکّو ءِ زھیر لھڑ ورگ ءَ اِت اَنت۔ شبیر ءِ گیر ءُ ریاستی کمشرپی ، آواران ءِ ماھیں جنک ءَ ماں پُرّیں نھادی ءَ دپ پچ کش اِت گریت، یک بلوچے ءَ ھمے ندارگ وتی کیمرہ ءِ تہ ءَ بند کُت، سیما ءُ زرینہ ءِ گْورتگیں ارس ماں دپتر ءِ تہ ءَ پہ مدامی پشت کپت اَنت۔ ( پہ بلوچ ءَ کیمرہ ءِ مھروانی ھم کمُک نہ اِنت ) وھدے اے اکس تالان بوت تہ من اُود ءَ بس دو جنک گریوگ ءَ نہ دیست بلکیں بلوچستان ءِ تہ ءَ چیریں ھما آشوب دیست، تہ من وتی ٹویٹ ءِ تہ ءَ ھمے ارس آشوب ءِ مستاگ گْوشت اَنت۔
چہ سیما ءِ ارساں مدّاں مدّان ءَ یک نوکی یے ءِ بندات بوت۔ آئی ءِ تہ ءَ سُر ءُ پرے مان اَت، ودّگے ھست اَت، کوکار ءُ زاری یے اَت، بیھارے اَت ، بلوچیں جنین ءِ اژنوک ودی بیگ ءِ یک پدّریں دْروشمے اَت، مردینانی بادشاھی ءِ چاگرد ءَ پہ جنین ءَ راہ ءُ در بُجان اِت اَنت۔ چاگردی بندش ، ریاستی کُشت ءُ کُشار بلوچیں جنین ءِ دیم ءِ دارگ ءَ بے سوب بیت اَنت۔ کوچگی سیما کہ بے توار اَت نوں گپ ءَ اَت، ءُ سک گپ ءَ اَت ، ریاست نوں بلکیں چہ ھمائی ءَ تُرسگ ءَ اَت۔ پرچا کہ آ زانت وھدے کہ بزگے ءِ زبان پچ بوت تہ سرجمیں نزام ءَ لرزینیت ،اے ھما گْوانک اِنت کہ اِشی ءَ ناں ٹوپانی گرند چیر ترینت کن اَنت ناں ایٹمی واک ءِ ھوس ءَ گاریں پنجاپی ءِ گور ءَ چوشیں پَچّے ھست اَت، البت یک رپکے ھست اَت کہ سیما تھپُروش کنگ بہ بیت۔ پہ اشی ءَ ھُنر سازگ بنا بوت۔
من ءَ یات اِنت کہ چہ گورکوپ ءَ گل ءِ سنگتے ءِ پونے اتک کہ چیزے روچ اِنت کہ چہ تُربت ءِ پوجی زندان ءَ یکے آجو بیتگ ءُ ھاس منی گور ءَ اتکگ ءُ آ گْوش اِیت کہ “ آ زندان ءَ گوں شبیر ءَ ھوار بیتگ ءُ گْوش اِیت شبیر نادْراہ بیتگ آئی ءِ دیما ساھئے داتگ۔” سنگت ءِ توار لپرزگ اَت۔ من گوں تُرندی ءَ کڈّن کُت ءُ گْوشت کہ بچار کھول ءَ ھچ وڑا اے ھال سر مہ بیت۔ ءُ ھمے مرد ءَ ھم کڈّن کن کہ اے بابت ءَ بے توار بہ بیت۔
من زانتگ اَت کہ اے گپ سیما ءَ الم سر و بیت، بلے اراں سیما بے تواری ءَ نشت؟
اِنّا!
اے ھال ءَ سیما ءِ ھمّت نِزور کُت نہ کُت۔ بلکیں گیش ھاٹیگ دات۔
“ نی من نہ تُرساں۔”
سیما ءِ پسو پدّر اَت ، سیما مھتل نہ بوت، برے زارے جت، برے شورے کُت، برے گریت ءُ برے گریوانینتے ، بلے تھ ءِ تُرس ئےِ مُرتگ اَت ءُ نوکیں سیمایے ودی بیتگ اَت۔
چہ اے راستی ءَ انکار کنگ نہ بیت کہ وھدے بزگ وتی درد ءَ وتی واک جوڑ بہ کنت زبان ءَ بیار اِیت، وھدے کہ ارس یاگی بہ بنت تہ پہ ریاست ءَ دُرستاں مستریں جیڑہ ھمے نادانیں ھبر کنوکیں زبان بیت ، ھمے وڑ بوت ھم ،یک ریاستے گوں وتی کُلّیں واکاں ابید یک جنکے ءِ چیزے گپاں لپرزگ بوت ءُ ھمے لپرزگی ءَ آ لاچار کُت کہ آ پندل ساز ءُ مکّاراں وتی سِلاہ بہ کنت۔ اول یکے درکئیت ءُ ریاست ءِ ھمے کلوہ ءَ تالان کنت کہ شبیر بلوچ نیست اِنت دانکہ سیما ءِ زھرشانی بہ تھم اِیت۔ آ پندل بے سوب بوت ،بلے نی چہ ھیرواہے ءَ یک گڑ ءُ منجیں گلگدارے شنگ اِنت ءُ سیما ءِ پروش دیگ ءِ جُھد کنگ بیگ ءَ اِنت ۔ نیّت تُوری ھرچی بہ بیت، بلے اشی ءِ گیشتریں تاوان شبیر ءِ جھد ءُ سیما ءِ ھمت ءَ رس اَنت۔
بے شک جھد ءِ ھمک تک وتی مٹ وت اِنت بلے ریاست چہ واک ءَ اِینچک نہ تُرس اِیت دو ھمینچک چہ بے تُرسیں ھبر کنوکیں زبان ءَ تُرس اِیت۔ آ زانت جنگ ءِ آسر کنگ ءِ وڑ دو اَنت، یکے زور اِنت ءُ دومی دلپروشی اِنت۔ پمیشکا پہ جُھدے ءِ آسرینگ ءَ مدام ھمے دویں رپک کار بندگ بنت۔
اولی ھمیش کہ تچک ءَ ریاستی زوراکی کنگ آئی ءِ تہ ءَ کُشگ، زورانسری بیگواہ کنگ، جَنّگ ءُ پْروشگ، بیمّ آماچ کنگ ءُ سرجمیں چاگرد ءَ مُچّانکی شزا دیگ اِنت۔
دومیگ ھمے کہ دلپروشی ودی کنگ، تبی جنگ(نفسیاتی جنگ) انچیں مردم ودی بہ کن کہ لگتمالیں بزّگاں ھمے سدّکی ءَ بہ دنت کہ آھانی جھد وتسرینے کہ آھانی مردم نیست اَنت ءُ چہ آھانی زھرشانی ءَ ھچ نہ بیت۔
اولی رپک ھمینچک کْوھن اِنت دومی دو ھمینچک پوہ تر اِنت۔ ریاست زانت کہ سیما ءِ وڑیں دلیریں جنین بس پہ تُرسینگ پد نہ کنز اَنت بلے دلپروشی یک انچیں سِلاھے کہ مُھریں مردم ءَ ھم پروشت کنت۔ پمیشکا آھاں اول سر ءَ یک یلو کتگیں مردمے ءِ سوب ءَ اے ھبر ءِ شنگ کنگ ءِ جھد کت کہ شبیر نی پشت نہ کپتگ ءُ آ کیچ ءَ آئی ءِ چمانی دیم ءَ کل کنگ بیتگ داں سیما دمبُردہ بہ بیت، بس بہ کنت، زھرشانی ءَ ویل بہ کنت۔ وھدے کہ اے رپک ءَ بے سوب بیت اِت اَنت تہ یک یوٹوبی بلوچے ءَ ھاتم تائی ءِ کبر لگت جت ءُ پہ ریاست ءَ مھروان بوت ءُ شبیر ماں مستونگ ءَ بے کبرانی میار کُت۔ پہ بلوچ ءِ جنگ ءَ دُژمن ءِ اے رپک نوک نہ اِنت، بلے وھدے کہ ھیرواہ پہ زانت یا نزانتکاری ھمے پندلانی بھر جوڑ بہ بنت تہ دو ھمینچک تاوان بیت۔ من کسی نیّت ءِ سر ءَ شک نہ کناں بلے چیزے آسر ءَ چارئے تہ ھردکانی مول ءُ مراد جھد ءِ روتگاں زھرآپ دیگ ءَ ابید دگہ ھچ نہ اِنت۔
نیّت تُوری ھرچی بہ بیت اے دلپروشی آرگ ءِ پدّریں جھدے داں سیما ءَ پاتیا ءِ وانگ ءَ لاچار کنگ بہ بیت، اگاں ھمے رپک منت تہ یک دگہ دردوارے ڈاکٹر دین جان ءَ ھم کل کنت سمی ءَ لوگ ءَ راہ دنت ءُ اے دْرچ چہ ھمد نہ کنت ءُ بسی نہ زانت۔
چیزے جُست اَنت کہ سک ءَ ھژدری اَنت۔ سیما ءُ سمی ءِ وڑیں جنین زھگ بس وتیگانی شوھازی نہ اَنت کہ کسے بئیت ءُ دُروگے بہ بند اِیت ءُ اشاں پاتیا وانگ ءَ لاچار بہ کنت ءُ لوگ ءَ بہ نادین اِیت۔ اے نی پاتیائی نہ اَنت۔ بس جُست کن اَنت ، پہ سیما ءُ سمّیاں شبیر ءُ دین جان الم لازم اَنت بلے پہ اشاں شبیر ءُ دین جان ءِ مول ءُ مراد گیشتر ھژدری تر اَنت اِد ءَ گپّ ایوکا شبیر ءِ نہ اِنت بلکیں شبیر ءِ لوٹ ئیگ اَنت ھم کہ آئی ءِ تہ ءَ سیما وتی بھر ءَ مان گیجگ ءَ اِنت۔
انچائیں کارے ءِ مردین یا جنینے ءِ سر ءَ اے کل گوستیناں تہ بہ گندے آ دم بہ بُرتیں ، بلے سیما دم نہ بارت پرچا کہ آئی ءَ یک مول ءُ مرادے ھست ، شبیر ءُ شبیر ءِ لوٹ ءُ گرز نی آئی ءِ زند جوڑ اِنت۔ اے آسر نہ اِنت، بندات اِنت۔ ما شبیراں شوھازیں ءُ مارا شبیر دست کپ اَنت ءُ شبیر ءِ زند ءِ مول ءُ مراد ھم۔
اے جنگ بس پہ شبیر ءِ آجوئی ءَ نہ اِنت ، بلکیں آئی ءِ مول ءُ مرادانی ھستانکی ءِ جنگ اِنت پہ اشی ءَ شبیر ءَ وتی زند ندْر کُتگ اَت ءُ وھدے کہ مول مراد ھست اِنت تہ جنگ بند نہ بیت گیشتر بیت۔ پرے واستا گوں اے جنگ ءَ مسکرا مہ کن اِت۔
