لبزانک چی یے؟ ءُ ما پرچا لبزانک نبشتہ کن ایں؟ اے رنگیں بازیں جست مئے دیم ءَ کپ اَنت بلے گوں آشوب ءَ لبزانک ءِ سیادی چی اِنت یا کہ گوں لبزانک ءَ آشوب ءِ گالبند چینچو نزیک اِنت، منی ھیال ءَ مروچیگیں جاورانی تہ ءَ مستریں جست ھمیش اَنت۔
وھدے ما نگدی نبشتانک یا کہ کتاب وان اِیں گڑا اے رنگیں بازیں سیاھگ مئے دیم ءَ کپ اَنت کہ آ میر گل ھان نسیر ءِ شائری ءَ تھنا یک جار ءُ کوکارے سرپد بہ اَنت ، پہ درور:
کدم کدم روان بہ بہ ئے، دلیر ءُ پھلوان بہ بہ ئے
پہ شان ء مادریں وتن ، سراں وتی دیان بہ بہ ئے
اے گپ وتی جاہ ءَ برجا اِنت کہ ھر ازم ءِ وتی راہ ءُ راھبند بہ اَنت کہ آ راھبند سرگوز کنگ نہ بہ اَنت، بلے جنگی جاورے ءِ تہ ءَ کہ شائرے وتی کتارسس ءَ کنت یا کہ وتی مھلوک ءِ درد ءَ وتی شائری یا کہ لبزانک ءِ دگہ تھر ءِ تہ ءَ درانگاز کنت منی ھیال ءَ آ وتی جاہ ءَ مھکم اِنت۔ پمیشکا کہ شائرے بہ بیت یا کہ ردانک نبیسے آئی ءِ گْور ءَ Events مزنیں ارزشتے دار اَنت ءُ ھمے Events ءِ سبب ءَ ھیال ءُ مارشت ودی بہ اَنت ءُ ساچشت کار وتی ند ءَ کار گپت۔
اگاں اپلاتون ءِ چماں لبزانک گیگانے گڑا بنی آدم ھما جاورانی رد ءَ وتی گیگان ءَ کنت، بلکیں لبزانک چہ چاگرد ءَ گستا کنگ نہ بیت۔ چاگرد کہ بیت لبزانک زندگ مان اِیت، اگاں چاگرد نہ بیت گڑا لبزانک ما پہ کے نبشتہ کنگ ءَ اِیں؟
ما گوں چاگرد ءِ جاوراں ھمگرنچ ایں، چاگرد ءَ ھما رنگیں جاور پیداک ءُ ھما رنگیں لبزانک ھم پیداک بیت۔ پرچا کہ لبزانک چاگرد ءِ برورد اِنت ءُ لبزانک ءِ مھکمی گوں چاگرد ءَ اِنت۔ مروچی اگاں ما نوک/پدنوکی ءِ گپ ءَ کن اِیں گڑا نوکی/پد نوکی ءَ دگہ ھِچ شاھے پر نیست، بلکیں بنی آدم ءِ ھم روچیگیں زند ءِ تہ ءَ وتی تب ءَ مٹ کن اَنت ءُ ھمے تب ءِ مٹ بوگ نوکی ءُ پد نوکی ءِ مانزمان اِنت۔
دِگہ یک گپے مئے چاگرد ءَ گْوشگ بوگ ءَ اِنت کہ لبزانک ءُ سیاست دو جتائیں راہ اَنت کہ یکجاہ کنگ نہ بہ اَنت۔ مول ءُ مراد ایش اِنت کہ یک لبزانکی مردمے باید اِنت کہ سیاست ءِ توک ءَ وتی دست ءَ مان مہ کنت، بلکیں آ گوں لبزانکی کاراں دلگوش بہ بیت کہ زبان ءُ لبزانک رکینگی اَنت۔
زبان ءُ لبزانک ءَ تو رکین ئے پہ کے ءَ ؟
اگاں تئی دپ ءَ ھمے گپ در کئیت کہ پہ راج ءَ، گڑا ترا پیسر ءَ راج رکینگی اِنت، پرچا کہ راج ءِ رکینگ زبان ءُ لبزانک ءِ رکینگ اِنت۔ دومی گپ ایش اِنت کہ تئی سرڈگار ءِ سر ءَ جنگ اِنت، جون کپگ ءَ اَنت، مردم جنگ ءُ کشگ بوگ ءَ اَنت، اے موسم ءَ کہ تئی مارشت جنگی مہ بہ اَنت، گڑا تئی ھیال ءَ اے لبزانکار چی ءِ درد ءَ وارت کہ تئی چاگرد ءِ راھشونی ءَ مہ کنت۔
اے گپ وتی جاہ ءَ برجم اِنت کہ لبزانک ءُ آشوب دو جتائیں گالبند اَنت، بلے اے گالبند تئی چاگرد ءِ پیداک کرتگین اَنت۔ نہ تو آشوب ءَ چہ لبزانک ءَ جتا کُت کن ئے ناں کہ لبزانک ءَ چہ آشوب ءَ، پرچا کہ آشوب ءَ ھر وھد ءَ لبزانک دیمروئی دنت ءُ تئی آشوب ءِ راھشونی ءَ کنت۔
وھدے لبزانک تئی آشوب ءِ راھشونی ءَ کنت، سما ءُ سسائی رنگے ءَ دیمروئی دنت، گڑا تو چتور لبزانک ءُ آشوب ءِ میان ءَ کِشک رند ئے؟
ایشی ءِ مستریں درور ژاں پال سارتر اِنت کہ ھستانکی (وجودیت) ءِ پاگواجہ گْوشگ بیت۔ وھدے کہ دومی جھانی مزن جنگ ءِ ھلاسی ءَ آئی ءِ کتاب Being and Nothingness ءِ دیم ءَ آھگ ءَ گوں آئی ءَ شھزنتی ءِ دروشم مٹ کت۔ ھستانکی ءِ منوگر اَت، وھدے کہ آئی ءَ الجزائر ءِ راجی جز ءِ پلہ مرزی کرت گڑا آئی ءِ لوگ ءِ سر ءَ تیرگواری کنگ بوت، بلے آ انگت چہ الجزائر ءِ راجی جز ءِ پلہ مرزی ءَ پد نہ کنز اِت۔
ھمے رنگ ءَ وھدے امریکہ ءَ ویتنام ءِ سر ءَ گوں تْرندی ءَ ویتنام ءِ چُکچینی ءُ برباد کنگ ءَ وتی سامراجی کارپد پیشداشت اَنت، گڑا دنیا ءِ مزن نامیں شھزانت برٹرینڈرراسل ءَ ٹریبونلے (Tribunal) جوڑ کرت۔ اے ٹریبونل 1967 ءَ جوڑ کنگ بوت ءُ ٹرینونل ءِ تہ ءَ دنیا ءِ گیشتریں شھزانت (Philosophers)، زانتکار، وکیل، انسانی اگبالانی پدجنوکیں مھلوک ءِ ھواری ءَ درستانی کساس کم ءُ گیش پنجا ءُ ھپت اَت۔
ءُ ایشی ءَ را (International war crime tribunal) ءِ نام دیگ بوت۔ ایشی ءِ کارمستر برٹرینڈراسل ءِ جند اَت ءُ ھما ٹوھیں مردماں کہ ایشی ءِ تہ ءَ بھر زرت آئی ءِ تہ ءَ نامداریں ھستانکی دوست (وجودیت پسند) ژاں پال سارتر ءُ پرانس ءِ دگہ شھزانت ءُ شائرے سیمون دے بوائر ھم گون اَت۔ دنیا ءِ درستیں انسان دوستیں مھلوک ءَ پنجاہ ءُ ھپت مھلوک ناں ایوک ءَ امریکہ ءِ جنگی جرمانی بارو ءَ امریکہ ءَ را میار بار کرت،۔ بلکیں ھما ملکاں کہ چو پاکستان ءِ پیم ءَ امریکہ ءِ دلاری کرت ءُ ویتنام ءِ مھلوک ءِ آجوئی گار کرت ءُ آئی ءِ چکچینی کت آ درستاناں میار بار کرت۔
میار باری ءِ تہ ءَ لھتیں انچیں گپ اَت اَنت کہ آ ٹریبونل ءِ درائیں باسکاں من اِت اَنت ءُ اکرار کرت کہ امریکہ ءَ ویتنام ءِ تہ ءَ ٹوھیں ناشرکاری کہ بندات کرتگ شرپداریں دنیا باید اِنت امریکہ ءَ اے جست ءَ بہ کنت۔
چہ میار باری ءَ یک گپے اِیش اَت: امریکہ ءِ تپنگ کہ ویتنام ءَ کارمرز کرتگ اَنت آ تپنگ نہ ایوکا Palliative ءُ بند بوتگ اَنت، بلکیں میان استمانی کانود ءِ ھساب ءَ جرم ءِ تہ ءَ کا اَنت۔
روان اِنت۔۔۔
